این روزها که بیکاری در کشور بیداد میکند، رفتن به مصاحبه و جواب رد شنیدن کابوس هر کارجو است. پس اگر میخواهید جز این دسته افراد نباشید و هر مصاحبهای را برنده بشوید، با ما همراه شوید تا با این تکنیکهای طلایی مسیر موفقیت را به سرعت طی کنید و شغل رویاییتان را به دست بیاورید.
برای موفقیت در مصاحبه شغلی باید اطلاعات کافی در مورد نوع مصاحبه (حضوری، آنلاین، دعوت به صرف غذا یا عصرانه یا صبحانه) داشته باشید. همچنین باید در مورد شرکت مورد نظر تحقیق کنید و سپس خود را برای سوالاتی که ممکن است از شما بپرسند، آماده کنید. در روز جلسه نیز باید نکات مختلفی را رعایت کنید و در نهایت باید پیگیری مناسبی بعد از جلسه داشته باشید. در این مقاله در مجموع ۲۱ نکته را برای شما جمعآوری کردهایم که به جزئیات به کارهایی که باید قبل، حین و بعد از مصاحبه انجام دهید، میپردازند. پس با ما همراه شوید تا یک مصاحبه موفق داشته باشید.
نکات موفقیت در مصاحبه شغلی: قبل از مصاحبه چه کار کنیم؟
۱- حتما در مورد شرکت تحقیق کنید.
حتما قبل از مصاحبه شغلی در مورد شرکت تحقیقات کاملی به عمل بیاورید. یکی از سوالاتی که مصاحبهکنندگان حتما میپرسند، این است که در مورد شرکت چه میدانید.
وقتی شما جواب کاملی به این سوال بدهید، دو پیام را به فرد مقابلتان منتقل میکنید: یکی اینکه در کارتان جدی هستید و به تمام جوانب اهمیت میدهید. دوم اینکه سازمان آنها را به خوبی میشناسید که این هم نشاندهنده آگاهی شما نسبت به آن شغل است و هم احساس خوبی در مصاحبهکننده به وجود میآورد. عدم رعایت این نکته ممکن است باعث دلسردی مصاحبهکننده و عدم موفقیت شما در مصاحبه شود.
پس حتما قبل از مصاحبه سری به سایت یا صفحه لینکداین یا اینستاگرام شرکت بزنید. در مورد خدمات یا محصولات آنها تحقیق کنید و اگر توانستید اطلاعاتی در مورد فرهنگ سازمانی، شعار مجموعه و ارزشهای سازمان به دست بیاورید. این کار هم باعث میشود خودتان بهتر مجموعه را ارزیابی کنید تا ببینید به روحیاتتان میخورد یا نه و هم با توجه به اطلاعات به دست آمده بهتر میتوانید در مصاحبه ظاهر شده و خودتان را نزدیک به ارزشهای آنها نشان دهید.
۲- در مورد جایگاه شغلی مورد نظر تحقیق کنید.
دوباره آگهی استخدامی را بخوانید. مقتضیات جایگاه شغلی که برای آن مصاحبه میدهید را بررسی کنید. اگر حس میکنید در مورد خاصی اطلاعاتتان کم است، در آن مورد مطالعه کنید. ببینید این شغل به چه مهارتهایی نیاز دارد. این اطلاعات بعدا در جلسه مصاحبه به کمکتان خواهد آمد. همچنین به این موضوع تسلط کافی داشته باشید که این کار چه منافعی می تواند برای یک بیزنس داشته باشید و شما چطور می توانید به اهداف آن ها کمک کنید.
۳- در مورد مصاحبهکنندگان تحقیق کنید.
بد نیست بدانید چه کسانی قرار است با شما مصاحبه کنند. مسئول فنی، منابع انسانی؟ عقیدتی یا مدیرعامل؟ دانستن این اطلاعات کمک میکند با آرامش و اطمینان خاطر بیشتری بتوانید سوالات آنها را پیشبینی کرده و پاسخهای مناسبی بدهید.
۴- آینده را پیشبینی کنید.
سوالات مصاحبهها معمولا محدود است. پس سوالات فنی و سوالات شخصیتی و منابع انسانی که ممکن است از شما بپرسند را پیشبینی کنید. برخی از این سوالات عبارتند از:
- کمی در مورد خودتان به ما بگویید.
- سختترین چالشی که تا به حال با آن برخورد داشتهاید، چه بوده است؟
- چرا میخواهید از شرکت قبلی جدا بشوید؟
- نقاط قوت و ضعف شما چیست؟
حالا وقت این است که برای این سوالات پاسخ مناسب تهیه کنید. برای هر سوال ۲ تا ۳ جواب آماده کنید. چون ممکن است با یکی دو مصاحبه متوجه شوید جواب اول شما چندان خوشایند مخاطب نیست. در این حالت میتوانید به سراغ جوابهای دوم و سوم بروید.
فراموش نکنید جوابها را روی کاغذ بنویسید. ممکن است این کار سخت باشد ولی ارزشش را دارد. زیرا در این حالت جوابها بهتر در ذهنتان میمانند.
تبصره: برخی ارگانهای دولتی اهمیت زیادی برای مصاحبه دینی و عقیدتی قائل هستند. اگر شرکتی که شما میخواهید در آن استخدام شوید نیز از این دسته است، حتما مرجع مناسب این سوالات را تهیه کرده و آنها را نیز بخوانید.
نکات موفقیت در مصاحبه شغلی: جوابها را چطور بنویسیم؟
هدف اصلی در نوشتن این جملهها اثبات تواناییهای شما در شغل و قبلی و ارتباط برقرار کردن بین مهارتهای شما و شغل جدید است. پس جوابها باید این دو نکته را در بر داشته باشند.
فرض کنید از شما بپرسند مهارتهای رهبری شما چطور است؟ جواب شما باید اینطوری باشد: من یک رهبر قاطع/جدی/همدل و … هستم. بعد یک داستان در مورد مهارتهای رهبریتان تعریف کنید. مثلا از پروژهای که در شرکت قبلی انجام دادید. سپس میتوانید اضافه کنید: همین ویژگی و مهارتهایی که در این مسیر به دست آوردم، مرا برای این شغل آماده کرده است زیرا این شغل به …. ادامه دارد که من این مهارت را به دست آوردهام.
۵- برای موفقیت در مصاحبه تمرین کنید.
راه حرفهای شدن در هر کاری تمرین است و تمرین است و تمرین. تنها کاری که باید بکنید این است که تمام نکاتی که در این مقاله میخوانید را به دقت تمرین کنید. پاسختان به سوالها باید آنقدر تکرار شده باشد که دیگر به شکلی نرم و بدون استرس بیان شود. پس جلوی آینه نحوه ورود، معرفی خودتان، پاسخ به سوالات و کارهای دیگر را تمرین کنید. میتوانید از دوستان یا خانواده بخواهید با شما تمرین کنند یا به شما بازخورد بدهند. همچنین میتوانید صدای خودتان را ضبط کرده و گوش بدهید تا نقاط ضعفتان را بهتر پیدا کنید.
۶- نکات موفقیت در مصاحبه: انتخاب لباس مناسب را فراموش نکنید.
تصویر اولیهای که با دیدن شما در ذهن مصاحبهکننده نقش میبندد، به راحتی قابل تغییر نیست. پس چه بهتر که با پوشیدن لباس مناسب حتما یک تصویر حرفهای، شیکپوش و محترمانه در ذهن او به جا بگذارید. با این کار از ایجاد اثر هالهای منفی در مصاحبهکننده جلوگیری میکنید. اثر هالهای به طور خلاصه یعنی اینکه یک فرد با توجه به یک ویژگی (مثبت یا منفی) در مورد سایر ویژگیهای یک فرد قضاوت میکند. حال اگر شما با ظاهر نامناسبی در مصاحبه ظاهر شوید، ویژگی شلختگی و ژولیدگی را به نمایش میگذارید، که ممکن است موجب شود مصاحبهکننده این ویژگی را به قدرت کاری و مهارتهای شما نیز تعمیم دهد.
پس لباسهای خود را از شب قبل انتخاب کرده و در صورت لزوم بشویید و اتو کنید. کفشهایتان را هم واکس بزنید. فراموش نکنید لباس خود را با توجه به فرهنگ سازمانی که در آنجا مصاحبه دارید، انتخاب کنید.
برای شرکتهای دولتی یا شرکتهای خصوصی محافظهکارتر کت شلوار، مانتو شلوار اداری، یا لباسهای مشابه مناسبند. ولی اگر با شرکتهای خصوصی آزادتر یا با شرکتهای استارتاپی مصاحبه دارید، دستتان برای انتخاب لباس کمی بازتر است.
علاوه بر این، سعی کنید قبل از مصاحبه حتما دوش بگیرید و عطر بزنید. از کشیدن سیگار، خوردن سیر و غذاهای بدبو خودداری کنید و ترجیحا مسواک هم بزنید تا در آراستهترین حالت خود ظاهر شده و مصاحبهکننده را شگفتزده کنید.
۷- وسایل لازم را از شب قبل آماده کنید.
وسایلی که برا مصاحبه لازم دارید را از شب قبل آماده کنید. توصیه میکنم یک نسخه پرینت شده از رزومه، یک دفترچه یادداشت و یک خودکار با خودتان بردارید. با اینکه مصاحبهکنندگان یک نسخه از رزومه شما را دارند، اما ممکن است به دلایلی امکان دسترسی به آن را در همان لحظه نداشته باشند. پس بهتر است شما خودتان یک نسخه از آن را آماده داشته باشید. با این کار احساس مسئولیت، دقت و جدیت خود را نیز نشان میدهید.
در صورت لزوم، پورتفولیوی خود را نیز آماده کنید. اگر برای مصاحبه میخواهید پاورپوینت ارائه کنید، آن را از قبل تهیه و فلش آن را در کیفتان بگذارید.
تبصره: برای مصاحبه آنلاین هم دفترچه یاداشت و خودکار را فراموش نکنید. علاوه بر این، تجهیزات خود را از قبل تست کنید و از سلامتی هدفونها، دوربین و اتصال اینترنت مطمئن شوید.
اتاق را مرتب کنید و نور را چک کنید. همچنین از خانواده بخواهید در آن ساعت شما را صدا نکنند. اگر میتوانید، بچهها را بخوابانید یا آنها را مشغول کنید. در این صورت میتوانید با آرامش و با خیال راحت به مصاحبهاتان برسید.
نکات موفقیت در مصاحبه شغلی: روز مصاحبه چه کار کنیم؟
۱- در روز مصاحبه وقتشناس باشید.
وقتشناسی نشانه تعهد، احساس مسئولیت و علاقه شما به کار است. پس هیچ عذر و بهانهای برای دیر کردن قابل قبول نیست.
علاوه بر این وقتی کمی زودتر به محل مصاحبه برسید، با محیط آشنا شده و آرامتر میشوید. در این حالت میتوانید با آرامش و اعتماد به نفس وارد جلسه مصاحبه شوید. این حالت را مقایسه کنید با اینکه دوان دوان از پلهها بالا بروید و با عرق و نفس نفس زدن به مصاحبهکننده سلام کنید.
پس حتما طوری برنامهریزی کنید که ۵ تا ۱۵ دقیقه زودتر از زمان مصاحبه در محل حاضر شوید. ترافیک، تاخیر مترو و اتوبوس، احتمال تصادف، پیدا کردن جای پارک و نکات دیگر را در نظر بگیرید. نقشه را شب قبل چک کنید و مسیرتان را مشخص کرده و در صورت لزوم میانبرها را بررسی کنید. اگر مصاحبه شما صبح خیلی زود است، میتوانید مقاله سخرحیز باشید را هم بخوانید تا راحتتر از خواب بیدار شوید.
ضمنا شماره مصاحبهکننده یا شرکت را داشته باشید تا اگر اتفاق غیرمنتظرهای افتاد، بتوانید تاخیر خود را به اطلاع آنها برسانید.
۲- با همه مودب و مهربان باشید.
از همان دم در خانهاتان با همه مهربان باشید. شاید کسی که مترو کنارتان ایستاده یا اتفاقی به شما تنه زده است، مدیر عامل جدیدتان باشد. پس سعی کنید با همه مهربان باشید. از همان در شرکت هم هرکسی میبینید مودبانه رفتار کنید. چون ممکن است حتی از آنان نیز در مورد شما بپرسند.
۳- قبل از ورود به اتاق چند دقیقه بنشینید و خود را آرام کنید.
زود رسیدن ابنجا به کمکتان میآید. با آرامش بنشینید و نفس عمیق بکشید. چشمانتان را ببندید و ریلکس کنید. تنها در این حالت میتوانید مصاحبه را از آن خود کنید.
۴- جو اتاق را برانداز کنید.
وقتی وارد اتاق میشوید، محیط را برانداز کنید. آیا میتوانید بحث مشترکی پیدا کنید و یخ را بشکنید؟ مثلا یک کتاب در قفسه یا عکس فرزند مصاحبهکننده؟ شاید بتوانید همان اول یک ارتباط کوچک برقرار کنید و جرقه صمیمیت را در مخاطبتان بزنید.
همچنین ببینید آیا مصاحبهکنندگان خسته هستند یا نه؟ شاید نیاز به انرژیبخشی داشته باشند. در طول مصاحبه هم به زبان بدن آنها دقت کنید تا اگر حس کردید از جوابتان خوششان نمیآید، جهت صحبت را عوض کنید.
۵- تاثیر اولیه را دست کم نگیرید.
لازلو باک، نویسنده کتاب قوانین کار، میگوید اولین حسی که به مصاحبهکننده میدهید، اهمیت زیادی در نتیجه مصاحبه دارد. او اشاره میکند که در یک تحقیق، دانشجویان روانشناسی جلسات مصاحبه را فیلمبرداری کرده و آن را به همکلاسیهایشان نشان دادند. در این تحقیق آنها برشهای مختلفی (تا ۱۰ ثانیه) از مصاحبه را به داوطلبها نشان میدادند. جالب است که در حالتهای مختلف (تا برش ۱۰ ثانیهای) و حتی فیلمهای بدون صدا، داوطلبین ۹ متغیر از ۱۱ متغیر از جمله هوش، جاه طلبی و … را مشابه با ناظرین ارزیابی کردند.
باک حتی در این حد به این مسئله معتقد است که میگوید تمام سوالات دیگر در مصاحبه بیمورد است و مصاحبهکننده تنها به دنبال تایید احساس اولیهای است که در مورد مخاطب پیدا کرده است.
پس حتما تاثیر اولیه را در نظر بگیرید. باز هم تاکید میکنیم که حرفهای لباس بپوشید و به نکات زبان بدن توجه کنید.
۶- برای موفقیت در مصاحبه توجه به زبان بدن را فراموش نکنید.
درصد زیادی از برداشت ما از دیگران و بالعکس به زبان بدن طرفین بستگی دارد. علاوه بر این، برای مصاحبهکنندگان مهم است که شما در شرایط استرس چه واکنشی نشان میدهید و یا چقدر اعتماد به نفس دارید. پس حتما به زبان بدن خودتان دقت کنید.
با اعتماد به نفس راه بروید
فرم بدنی صحیح را هنگام راه رفتن رعایت کنید. بدنتان را صاف نگه دارید و شانههایتان را نندازید.
قوز نکنید.
قوز نکنید و خودتان را در صندلی جمع نکنید. این کار نشان میدهد شما استرس دارید و از اعتماد به نفس کافی برخوردار نیستید.
لبه صندلی ننشینید.
این مورد هم مثل حالت قبل عدم اعتماد به نفس را نشان میدهد. پس از این کار خودداری کنید و عادی بنشینید. نه خیلی رسمی و شق و رق و نه خیلی زیادی راحت.
در چشمان مصاحبهکنندگان نگاه کنید.
از برقراری تماس چشمی نترسید. به ترتیب به مخاطبین خود نگاه کنید تا اعتماد به نفس خودتان را نشان بدهید.
لبخند بزنید.
تنها نگاه کردن به چشمان مخاطب کافی نیست. لبخند بزنید. این کار هم شما را با اعتماد به نفس نشان میدهد و هم حس صمیمیت را در مصاحبهکننده بر میانگیزد. این حس صمیمیت موجب میشود جو از سنگینی درآمده و صحبتها راحتتر پیش برود.
به تن صدای خود توجه کنید.
تن صدا تاثیر زیادی در مصاحبه دارد. صدای شما نه باید خیلی بلند و نه خیلی یواش باشد. سعی کنید کمتر تپق بزنید و زیاد بین حرفهایتان مکث نکنید و دنبال کلمات بگردید.
نه خیلی سریع صحبت کنید و نه خیلی آرام. شمرده حرف بزنید تا مخاطبتان به خوبی متوجه صحبتهای شما بشوند.
از رفتارهایی که نشاندهنده اضطراب هستند، جدا خودداری کنید.
هیچ یک از ما حس خوبی به کسی که بیش از حد مضطرب است، نداریم. پس در جلسه مصاحبه از تکان دادن پاها، خودکار، و یا دستانتان بپزهیرید. به نظر شما کدام یک از این افراد شانس بیشتری برای موفقیت در مصاحبه دارد؟
تبصره: اگر برای صرف غذا به کافه یا رستوران دعوت شدهاید، آداب غذا خوردن و نشستن در این محلها را رعایت کنید.
توجه: تمرین را فراموش نکنید. بدیهی است نمیتوانید تمام اینها را اولین بار در جلسه مصاحبه رعایت و پیاده کنید. پس این موارد را در تمرینهای پیش از مصاحبه بگنجانید و جلوی آینه این موارد را بارها تمرین کنید.
۷- نکات موفقیت در مصاحبه: صمیمیت را فراموش نکنید.
حتما فرد مصاحبهکننده را با نام خطاب کنید. اگر نام او را نمیدانید، حتما بپرسید و آن را یادداشت کنید. سعی کنید صمیمی باشید و با لبخند با مخاطبتان صحبت کنید.
۸- یادداشتبرداری را فراموش نکنید.
در طول مصاحبه نکاتی که بیان میشود را یادداشت کنید. این کار هم تعهد و مسئولیتپذیری شما را نشان میدهد و هم مخاطبتان باور میکند شما برای این مصاحبه و شرکت آنها ارزش بالایی قائل هستید. اینگونه حس بهتری در مصاحبهکنندگان برمیانگیرید و احتمال پذیرش خود را بالا میبرید.
فراموش نکنید با دقت به صحبت مخاطبان خود گوش بدهید و تمام نکات را به ذهن بسپارید. اگر سوالی دارید و قسمتی برایتان مبهم است، اصلا خجالت نکشید و پرسشتان را مطرح کنید.
۹- چطور به سوالات جواب بدهیم؟
اگر خودتان را از قبل برای مصاحبه آماده کرده باشید، جواب خیلی از سوالات برایتان راحت و روان است. با این حال باز هم ممکن است سوالاتی مطرح شود که آمادگیش را نداشته باشید. در این حالت آرامش خودتان را حفظ کنید و چند لحظه فکر کنید. سپس به سوال پاسح بدهید.
همچنین میتوانید برای جواب دادن به برخی سوالات از تکنیک STAR هم استفاده کنید.
نکات موفقیت در مصاحبه شغلی: تکنیک STAR چیست؟
تکنیک STAR چهار مرحله دارد که عبارتند از:
S: ابتدا situation یا موقعیتی که در آن قرار داشتید را توصیح بدهید. مثلا میتوانید در مورد موقعیت بحرانی که در شرکت قبلی به خاطر خراب شدن یک دستگاه را تجربه کردید، صحبت کنید.
T: سپس Task یا وظیفه خود را در آن وضعیت توصیح میدهید. مثلا ممکن است شما مدیر بخش فنی بوده و مسئولیت حل بحران را به عهده داشته باشید.
A: در این مرحله شرح اقدامات یا Action که برای حل مشکل در نظر گرفته و انجام دادید را شرح میدهید.
R: در مرحله آخر نتایج حاصل یا result را توضیح میدهید.
سعی کنید پاسخ سوالات را مختصر و مفید بدهید و از تفصیل بیش از حد بپرهیزید.
۱۰- نکات موفقیت در مصاحبه شغلی: چگونه در مورد نقاط ضعفتان صحبت کنید؟
صحبت کردن در مورد نقاط ضعف چندان ساده نیست. شما باید در عین حال که صادقانه نقاط ضعف خود رابیان میکنید، نشان دهید که چطور از شرایط بحران و ضعفهایتان برای یادگیری استفاده میکنید.
اینکه شما اعتقاد داشته باشید همین که هست، و هیچ تلاشی برای بهبود ایراد کارتان نکنید، برای هیچ کارفرمایی خوشایند نیست. اگر واقعا اعتقاد دارید، برخی استعدادها ذاتی است و تلاش هیچ نقشی در تواناییهای ما ندارد، حتما دو مقاله استعداد یا تلاش و آیا استعداد تغییر میکند را بخوانید. در غیر این صورت ادامه مقاله را بخوانید تا متوجه بشوید چگونه باید جواب این سوال را بدهید.
وقتی با این پرسش مواجه میشوید میتوانید یکی از مواردی که برای شما چالشبرانگیز بوده است، اما آن را با موفقیت پشت سر گذاشته اید را بیان کنید. مثلا برای خود من، انجام پایاننامهام کار سختی بود. زیرا من در تحقیق و پژوهش چندان قوی نبودم. اما در این دوره تلاش خودم را کردم که به یک محقق نمونه تبدیل شوم. در این مدت من درسهای بسیاری در مورد روش تحقیق صحیح وعلمی آموختم.
این جواب هم نقطه ضعف مرا به درستی بیان میکند و هم قدرت من بر فائق آمدن بر آن. این یک جواب ایدهآل است.
۱۱- صادق باشید.
تا حد ممکن از دروغ گفتن خودداری کنید. آنها به دنبال کسی نیستند که تمام شرایط را داشته باشد. معمولا پذیرفته شدن در ۷۰ درصد معیارها برای استخدام شما کافی است. پس دروغ نگویید که نقطه ضعفی ندارید یا تمام برنامههای مربوط به رشته خود را بلد هستید.
۱۲- از بدگویی پشت سر مدیر قبلی جدا خودداری کنید.
حتی اگر مدیر قبلی شما مزخرفترین آدم روی کره زمین هم باشد، بدگویی پشت سرش در جلسه مصاحبه شما را به جایی نمیرساند و برعکس اعتماد مخاطب به شما را کاملا از بین میبرد. زیرا او واقعیت را نمیداند و نمیتواند مطمئن باشد شما مقصرید یا او. ممکن است فکر کند شما دنبال دردسرید یا آدم پرتوقعی هستید. پس ترجیح میدهد شما را رد کند تا از بروز مشکل جلوگیرزی کند. پس حتی اگر دلیل اصلی استعفای شما اخلاق بد رئیستان بوده است، بهتر است برای موفقیت در مضاحبه در مورد دلایل دیگر مانند نبود چالش کافی، علاقه به کارهای جدید و .. صحبت کنید.
۱۳- خودتان هم سوال بپرسید.
یکی از کارهایی که نشاندهنده اشتیاق شما به آن شغل است، پرسیدن سوالات مرتبط است. پس حتما لیستی از سوالاتی که برایتان مهم است، آماده کرده و از آنها بپرسید. برخی از سوالاتی که میتوانید مطرح کنید عبارتند از:
- من چگونه ارزیابی میشوم؟
- هدفهای کوتاه مدت و بلندمدت شرکت در این بخش چه چیزهایی هستند؟
- تا کنون برای این بخش چه اقداماتی انجام داده و چه بازخوردی دریافت کردهاید؟
نکات موفقیت در مصاحبه شغلی: بعد از مصاحبه چه کار کنیم؟
بعد از مصاحبه ایمیل یا تماس تشکر را فراموش نکنید.
مصاحبهکننده برای صحبت با شما زمان گذاشته است و یک فرصت شغلی در اختیار شما قرار داده است. پس تشکر کردن را فراموش نکنید. یک ایمیل برای او بفرستید و در جملات کوتاهی از او تشکر کنید. همچنین میتوانید یا با او تماس بگیرید. این تماس همچنین این فرصت را فراهم میکند که از آنها بازخورد بگیرید تا اگر در موردی نیاز به تلاش بیشتری دارید، از آن آگاهی یافته و روی آن بیشتر کار کنید.
در این مقاله از صفر تا صد یک مصاحبه موفق را برای شما شرح دادیم. اگر به زودی باید در یک مصاحبه حضور پیدا کنید حتما نکات این مقاله را بخوانید و به ما بگویید کدام یک را نمیدانستید. همچنین میتوانید آن را برای دوستانتان که در جستجوی کار هستند، هم بفرستید.
بدون دیدگاه