محال است تا به حال شخصیت کاریزماتیک را نشنیده باشید.
گلشیفته فراهانی را میشناسید؟ از نظر من یکی از تاثیرگذارترین زنان ایرانی معاصر است. جسارت، اعتماد به نفس بالا، مهارت ارتباطی خوب، تحصیلات آکادمیک، پوشش مرتب، پیراستگی و… . همه ویژگیهایی است که گلشیفته فراهانی را برای شما جذاب میکند. مطمئنا اگر به شما بگویم آیا فلان شخص کاریزماتیک هست یا نه، میتوانید تشخیص دهید اما نمیتوانید بگویید چرا کاریزماتیک است!
در این مقاله قرار است در مورد شخصیت کاریزماتیک و ویژگیهای آن صحبت کنیم.
شخصیت کاریزماتیک چیست؟
در وهله اول اجازه دهید بدانیم شخصیت چیست؟
شخصیت مجموعهای از الگوهای رفتاری و فکری است که در تعامل وراثت و محیط شکل میگیرد.
کاریزما توانایی فرد برای جذب و تاثیرگذاری روی دیگران است. در واقع یک شخصیت کاریزماتیک فردی است که نفوذ زیادی دارد. دیگران از تعامل با او لذت میبرند. وجهه اجتماعی خوبی دارد. شنونده خوبی است و در مقابل دیگران به خوبی، به او گوش میدهند. همچنین روی رفتار و محیط اطراف خود کنترل و مدیریت دارد و در نهایت از یادها به راحتی فراموش نمیشود.
آیا کاریزماتیک بودن ذاتی است؟
کاریزماتیک بودن هم تحتتاثیر وراثت است هم تحت تاثیر محیط. در بحث دلنشین بودن شخصیت (جلوتر به آن میپردازیم)، عناصر ژنتیکی میتواند مهم باشد اما در موارد مهارتی، بیشترین تاثیر را محیط و رفتار خانواده میگذارد.
همین که معتقدیم با یادگیری مهارت، میتوانیم به یک فرد کاریزماتیک تبدیل شویم، نشاندهنده تاثیر محیط و آموزش است. البته باید در نظر داشته باشید، در ابتدا افراد کاریزماتیک وجود داشتهاند (بدون یادگیری مهارتها). سپس از طریق مهندسی معکوس، این افراد و شیوههای رفتاریشان را بررسی کردهاند و به نتیجه رسیدهاند یک فرد کاریزماتیک چه ویژگیهایی دارد. در حال حاضر میتوانیم با یادگیری این مهارتها، در جهت داشتن یک شخصیت کاریزماتیک قدم برداریم.
ویژگیهای اصلی شخصیت کاریزماتیک
شخصیت کاریزماتیک دو ویژگی شاخص دارد. اگر فردی همزمان این دو ویژگی را داشته باشد، میتوانیم او را یک شخصیت کاریزماتیک بدانیم.
۱)دلنشینی
یکی از ویژگیهای اساسی شخصیت کاریزماتیک، دوستداشتنی بودن است. از نظر شما یک فرد دوستداشتنی چگونه است؟ یک فرد دوستداشتنی در نحوه ارتباطگیری بسیار خوب عمل میکند. دلسوز و مهربان است و شما از بودن در کنار این فرد لذت میبرید. در واقع از ارتباط با او احساس دوستانه و صمیمانه میگیرید. تقریبا همه ما به راحتی تشخیص میدهیم یک فرد دلنشین چگونه است.
۲)شایستگی
در عنصر شایستگی بیشتر به جنبههای تخصصی و مهارتی پرداخته میشود. اینکه فرد تا چه اندازه آگاه و مطلع است، تا چه اندازه توانمند است و تا چه اندازه میتواند تواناییهای خود را نشان دهد، همه و همه عنصر شایستگی را تشکیل میدهند.
دستهبندی افراد کاریزماتیک و غیر کاریزماتیک
با توجه به ویژگیهایی که عنوان کردیم، انسانها را میتوان به ۴ دسته تقسیم کرد:
- کاریزماتیک: آنهایی که هم دلنشین هستند و هم شایستگی دارند.
- باهوش: آن دسته از افرادی که شایستگی دارند اما دلنشین نیستند.
- دوستداشتنی: این گروه دلنشین هستند اما شایستگی ندارند و در واقع کارآیی چندانی ندارند.
- نامقبول: شخصیت نامقبول نه تنها دلنشین نیست بلکه شایستگی نیز ندارد. مطلقا یک انسان غیر قابل قبول است.
چگونه شخصیت کاریزماتیک داشته باشیم؟
طبق دو ویژگی اصلی که برای شخصیت کاریزماتیک مطرح کردیم، میخواهیم بگوییم به صورت دقیقتر هر کدام از این ویژگیها شامل چه زیر مجموعههایی است. در هر مورد بهتر است چه کاری انجام دهیم. در واقع با توجه به هر ویژگی شما یک سری راهکار به دست میآورید.
دلنشینی:
دلنشینی، خود شامل ۹ عنصر میشود که در مورد آنها صحبت میکنیم. آشنایی با این مهارتها به شما کمک میکند به یک فرد کاریزماتیک تبدیل شوید.
۱)برداشت اولیه
برداشت اولیه شامل ظاهر، پوشش، آراستگی، نحوه نشستن و طرز برخورد اولیه میشود. در واقع همه ما یک سری قضاوت ذهنی با توجه به برداشتهای اولیه خود نسبت به انسانها داریم. اگر میخواهید کاریزماتیک باشید به ظاهر و پوشش خود رسیدگی کنید، مرتب و خوشبو باشید، شل و ول و خودمانی ننشینید و یک سری موارد دیگر.
۲)حالت چهره شخصیت کاریزماتیک
حالت چهره یکی از تاثیرگذارترین عوامل جذابیت است.
- سعی کنید ارتباط چشمی صحیح برقرار کنید.
- هنگام دست دادن یا سلام کردن، به مخاطب خود نگاه کنید و ابروهایتان را بالا بیندازید (در حد یک ثانیه و به نشانه تایید).
- نگاههای خیره نداشته باشید ( فقط ۶۰ تا ۰ درصد مواقع نگاه کنید).
- چشمچرانی نکنید.
- اصلا به ویژگیهای منفی طرف مقابل زل نزنید. به عنوان مثال اگر زخم بزرگی روی صورت خود دارد به زخم خیره نشوید.
۳)زبان بدن
به بدن خودتان آگاه باشید، یعنی بدانید دارید چه میکنید:
- با چیزی بازی نکنید: به عنوان مثال با ریش یا موی خود بازی نکنید.
- متناسب با صحبت از دستهای خود استفاده کنید: ۱)شمارش: زمانی که بحث اعداد و شمارش است از انگشتان دست خود استفاده کنید. مثلا وقتی میگویید شخصیت کاریزماتیک دو عنصر اساسی دارد، دو را با انگشت دست نشان دهید. ۲)اندازهها: برای نشان دادن اندازهها از انگشت و دستان خود استفاده کنید.
۴)فن بیان
بهتر است مهارت خود را در فن بیان افزایش دهید. فن بیان تکنیکهای مفصلی دارد که در این مقاله مجال پرداختن به آنها نیست. به چند مورد آن اشاره میکنیم:
- استفاده از ما به جای من: مثلا نباید به همسرتان بگویید تو باید خودت رو تغییر بدی، بهتر است بگویید ما باید روی رابطهمان کار کنیم.
- هیجان بیان: سعی کنید موقع ارتباط و صحبت کردن سطح انرژی بالایی داشته باشید. بیحال نباشید و اگر فکر میکنید بیحالی شما دلیل جسمانی دارد، آن را پیگیری کنید.
- رسا و شمرده صحبت کنید: سعی کنید زمانی که قرار است حرف بزنید لحنتان خیلی آرام نباشد. باید نشان دهید اعتماد به نفس دارید، پس تلاش کنید رسا و با ریتم شمرده صحبت کنید.تند صحبت کردن نیز نشان از اضطراب و عدم کنترل شما دارد.
۵)دیدن نقاط قوت
یک فرد دلنشین سعی نمیکند مدام غر بزند و از همهچیز شکایت کند. اتفاقا یک فرد کاریزماتیک بیشتر نقاط مثبت را میبیند. با همه خوب برخورد میکند و به همه احترام میگذارد. احترام و برخورد خوب او بخاطر احساس نیاز به فرد مشخصی نیست، فقط از سر ادب است.
۶)شیوههای ارتباطی صحیح
اگر میخواهید یک فرد کاریزماتیک باشید باید بدانید که چگونه یک مسیر ارتباطی را به شکل درستی طی کنید.
- بدانید هدف از هر ارتباطی چیست: بارها در کامنت پستهای اینستاگرام دیدهایم اشخاصی با یکدیگر بحث میکنند. آیا کسی در این بحثها متحول شده و نظرش عوض شده است؟ پس بدانید یک فرد کاریزماتیک برای هر ارتباطی هدف دارد و وقتش را برای ارتباطات بینتیجه هدر نمیدهد.
- سعی کنید سطحی نباشید و در مورد همهچیز اظهارنظر نکنید: سعی کنید در مواردی که اطلاع و تخصص ندارید وارد نشوید. وقت و انرژی خود را بیهوده صرف نکنید.
- شفافیت: در صحبت کردن واضح باشید و از کلیگویی پرهیز کنید. کلیگویی یعنی فرار از اقدام و مسئولیت. یک انسان کاریزماتیک برای هر جزئیاتی برنامهریزی میکند و مسئلهای را در هالهای از ابهام قرار نمیدهد.
۷)بازبینی
اگر میخواهید کاریزماتیک باشید:
- تعصبی نسبت به عقاید خود نداشته باشید.
- یکدنده و سمج نباشید. تنها انسان احمق باور دارد حرفش غیرقابل تغییر است.
- یک فرد عاقل میپذیرد اگر عقایدش با دلیل خوب، نیاز به اصلاح و تغییر داشت، در برابر آن مقاومت نکند. پس هرکجا اشتباه کردید بپذیرید و عذرخواهی کنید.
۸)قاطعیت
قاطع بودن یکی دیگر از عناصری است که شاید در وهله اول برای دیگران خوشایند نباشد اما به مرور زمان، باعث دلنشین شدن شما میشود.
- مرزهای مشخص برای خود تعیین کنید.
- چهارچوبهای خود را مشخص و آن را به دیگران اعلام کنید.
- روی مهارت نه گفتن کار کنید.
- تعارفی نباشید: وقتی تعارف میکنید در واقع باید بیدلیل موارد تکراری را بازگو کنید، این یعنی وقت تلف کردن. برای خودتان و دیگران ارزش قائل باشید.
۹)قابل پیشبینی بودن شخصیت کاریزماتیک
برای اینکه شخصیت شما کاریزماتیک برداشت شود، باید استانداردهای رفتاری مشخصی داشته باشید. زمانی که شما در رفتار ثابت باشید، یعنی دیگران میتوانند واکنشها و رفتار موقعیتی شما را پیشبینی کنند. حتی اگر متوجه شدید که کسی غیر قابل پیشبینی است یعنی توانستید آن فرد را پیشبینی کنید. اما افرادی که ثبات رفتاری ندارند و در واقع مودی عمل میکنند (هر لحظه یک جور متفاوتی هستند)، پر از چالش و دردسر هستند. دیگران از ارتباط با اینگونه افراد کلافه میشوند.
شایستگی:
شایستگی داری ۶ زیر مجموعه است که یک به یک آنها را بررسی میکنیم.
۱)هدفمند بودن
یک فرد کاریزماتیک میداند از زندگی چه میخواهد و هدفهایش مشخص است. اگر هنوز سردرگم هستید و نمیدانید دارید با زندگی خود چه میکنید، تیک این قسمت از ویژگی شایستگی را نمیخورید. سعی کنید هدف اصلی زندگی خود را پیدا کنید. یاد بگیرید چطور هدفگذاری کنید.
۲)هماهنگی حرف و عمل
برای اینکه به یک فرد کاریزماتیک تبدیل شوید، باید تلاش کنید حرف و عملتان یکی باشد. قولهای بیجا و ادعاهای بیاساس نکنید. در زمان قول دادن واقعبین باشید و نسبت به تواناییهای خود به دیگران قول بدهید.
۳)تخصص یک شخصیت کاریزماتیک
مهمترین ویژگی در این قسمت از نظر من تخصص است. تلاش کنید در هر حیطه و رشتهای که هستید، متخصص شوید. مطالعه منظم و یادگیری مداوم باید از شما جدانشدنی باشند. باید هر هفته یک چیز جدید در حیطه موردنظر خود یاد بگیرید. داشتن الگو یا مربی خیلی به شما کمک میکند.
۴)روحیه پرسشگری
اول سوال کنید سپس نظر بدهید. البته اینکه میگویم سوال منظور سوالات بجا و مناسبی است که شما را به جوابهای بهتر و دقیقتر میرساند. به عنوان مثال اگر کسی از شما پرسید نظرت درباره لباسی که خریدهام چیست؟ سریع شروع به جواب دادن نکنید. اول بپرسید: از چه نظر؟! اینجوری دقیقتر میتوانید نظرتان را بگویید.
۵)جسارت بروز توانمندی
اینکه فقط تخصص و توانمندی داشته باشید کافی نیست. مهم این است شجاعت داشته باشید این توانمندیها را نشان دهید. باید برای متخصصتر شدن، تجربه کنید و این فقط زمانی اتفاق میافتد که جسارت داشته باشید و بگویید من در فلان زمینه توانمند هستم.
۶)مهارتهای چندگانه برای شخصیت کاریزماتیک
اگر در کنار مهارت اصلی خود، مهارتهای دیگر را یاد بگیرید بسیار مفید است. هرچقدر توانمندتر باشید، انسان جذابتری خواهید بود.
فراموش نکنید که تعادل را بین دلنشینی و شایستگی رعایت کنید. یعنی بدانید کجا باید بیشتر تخصص و مهارت خود را نشان دهید و کجا باید روی دوستداشتنی بودن تمرکز کنید. هیچ کدام از این دو جنبه به تنهایی کارآیی ندارند. پس بین آنها توازن برقرار کنید.
جمعبندی
طبق تمام مطالبی که برای شما در این مقاله جمعآوری کردم، متوجه شدید که شخصیت کاریزماتیک چه ویژگیهایی دارد و برای اینکه کاریزماتیک شوید باید روی چه مواردی تمرکز کنید. نیاز نیست در همین ابتدا به خودتان سخت بگیرید و یک شبه به یک کاریزماتیک تبدیل شوید. ابتدا بررسی کنید کدام یک از ویژگیها را در حال حاضر دارید و بابت آن از خودتان قدردانی کنید. سپس سعی کنید روی جنبههای دیگر نیز کار کنید. شما طبق ویژگیهایی که دیدید، اطرافتان چه کسی را کاریزماتیک میدانید؟ خودتان هم جزو آن افراد هستید؟
بدون دیدگاه