رشد فردی: راهی به سوی تکامل و رضایت

بحث رشد فردی را با داستان پارسا شروع می‌کنم:

در یک روز گرم تابستانی، پارسا به پارک محله‌شان رفت. او عادت داشت هرروز بعد از کار برای آرامش و تفکر به آنجا برود. این روزها، درگیر زندگی روزمره و تکراری خود بود. او احساس می‌کرد چیزی در زندگی‌اش کم است. همینطور که با خود فکر و خیال می کرد متوجه پیرمردی شد که با انرژی زیاد در حال نرمش بود. پارسا که از این میزان سرزندگی پیرمرد کنجکاو شده بود به او نزدیک شد و از او پرسید که چگونه می‌تواند اینقدر آرام و پرانرژی باشد.

پیرمرد نفسی تازه کرد و با لبخندی گفت: “این نتیجۀ سال ها کار بر روی رشد و توسعه فردی‌ام است. هرروز تلاش می کنم تا از لحاظ ذهنی، جسمی و روحی فرد بهتری باشم. مهم نیست که چقدر مشغول هستی یا چقدر در زندگی خود کمبود داری؛ همیشه می توانی وقتی برای خودت پیدا کنی و روی بهبود خودت کار کنی.”

این جمله برای پارسا مانند زنگ بیدار باش بود. او فهمید که کار کردن روی رشد و توسعۀ خودش می تواند زندگی‌اش را از یکنواختی خارج کند و به آن رنگ و بوی دیگری دهد. او متوجه شد که تاکنون وقتی برای خلوت کردن با خود و تلاش برای رشدش در نظر نگرفته و همین امر باعث شده است آنطور که باید از زندگی لذت نبرد.

اگر شما هم موقعیتی مشابه وضعیت پارسا را می‌گذرانید تا پایان مقاله با ما همراه باشید. در این مقاله، اول از همه بر مفهوم اصلی رشد فردی آگاه می شویم. سپس بررسی می کنیم که با کار کردن روی رشد فردی خود چه چیزهایی به دست می آوریم؛ در آخر هم ۴ راهکار موثر برای دستیابی به آن را یاد خواهیم گرفت.

رشد فردی چیست؟

وقتی دربارۀ توسعه فردی صحبت می کنیم خیلی از افراد به یاد فعالیت هایی مثل مطالعه کردن، گوش دادن به پادکست های انگیزشی و یا شرکت در دوره های توسعه فردی می افتند. ولی قبل از هر چیز برای اینکه بفهمیم چه فعالیت هایی واقعا منجر به رشد فردی ما می شوند باید با تعریف رشد فردی آشنا شویم.

تاکنون تعریفات زیادی از سوی افراد مختلف دربارۀ رشد فردی صورت گرفته است؛ اما به نظر من یک تعریف مختصر و مفید از آن می تواند به شکل زیر باشد:

“رشد و توسعه فردی یعنی به آگاهی و شناخت نسبت به خودمان برسیم. توانایی تغییر عادت هایمان را پیدا کنیم و در نهایت به بهترین ورژن خود تبدیل شویم.”

در واقع یک سری از فعالیت ها هستند که شاید به خودی خود توسعه فردی تلقی نشوند، اما انجام آنها منجر به توسعه فردی خواهد شد. مثلا اینکه ما روزانه ورزش کنیم و مواد غذایی سالم بخوریم خودش رشد فردی تلقی نمی شود اما انجامش موجب افزایش تمرکز و استحکام ذهنی ما خواهد شد. این یعنی اینکه انجام این فعالیت منجر به رشد فردی شده است.

چرا رشد فردی مهم است؟

در ادامه با مواردی آشنا می شویم که به وضوح نشان می دهند چرا رشد فردی اهمیت دارد و باید آن را جدی بگیریم.

1. با بهبود رشد فردی از ناحیه امن خود خارج می شوید

همه ی انسان ها یک دایره ای در زندگی خود دارند که دایره راحتی و آسودگی‌ آنهاست. این ناحیه امن همانطور که از اسمش پیداست ناحیه کم خطر با حداقل ترین حس استرس، اضطراب و نگرانی است. شاید اکنون با خود فکر کنید که “خب چی از این بهتر؟

می توانیم همیشه در ناحیه امن خود بمانیم و از هرگونه حس بد به دور باشیم.”

اما باید بگویم که واقعیت به مانند آن گل و بلبلی که فکر می کنید نیست. ناحیه امن در اصل مثل یک مسکن است که به صورت کاملا موقتی، کمی حس آرامش را به شما تلقین می کند. اما از نوع آرامش قبل از توفان!

بعد از آن که اثر مسکن از بین رفت، کوله باری از حس عذاب وجدان، استرس و نگرانی به سمت‌تان حمله‌ور می شوند. پس ناحیه امن شاید اسمش قشنگ باشد اما مکانی جز برای پسرفت و در جا زدن نیست.

حال اینجاست که رشد فردی خودی می‌نمایاند و وارد میدان می شود تا اثر ناحیه امن را خنثی کند. می‌پرسید چگونه؟

بیایید با یک مثال بفهمیم.

شخصی را در نظر بگیرید که در یک حوزه تخصصی مشغول به کار است و در پیج اینستاگرام خود فعالیت می کند. این شخص عاشق کارش است اما از برخی بخش های آن مانند تبلیغات فراری است. او می داند که این کار کمک زیادی به رشد کسب و کارش می کند ولی همچنان نمی‌خواهد دست به انجامش بزند. حال اینجاست که رشد فردی خودش را نشان می دهد. آموزه های رشد فردی، شخص را از منطقه امنش (فرار از تبلیغات) خارج می کند و به سمت رشد و پیشرفت (انجام تبلیغات برای پیج) سوق می دهد.

اگر هنوز نتوانسته‌اید از منطقه امن خود دل بکنید باید منطقه امن را نا‌امن کنید. برای این کار این مقاله راهکارهای کاربردی را در اختیارتان می گذارد.

2. به کمک رشد فردی خود به خودشناسی می‌رسید

افراد بسیاری هستند که راهکارهای مختلفی برای رشد خود و تبدیل شدن به فردی بهتر را بلدند، ولی نمی دانند که چگونه باید از آنها استفاده کنند. یا حتی اصلا در جریان نیستند که چه زمانی بهتر است هر کدام را به کار بگیرند.

اینگونه افراد هنوز خود را نشناخته‌اند! انسان تا زمانی که خود را نشناسد و نداند که چه نقاط قوت و ضعفی دارد، نمی تواند آنطور که باید و شاید، طعم رشد را بچشد.

وظیفه اصلی توسعه فردی این است که افراد را به سمت پیشرفت سوق دهد اما قضیه اینجا تمام نمی شود. وظیفه مهم دیگری که برعهده دارد این است که افراد یک نگاه واقع بینانه به خود پیدا کنند. نگاهی که در آن خبری از بزرگ‌نمایی و یا کوچک‌نمایی نیست. رشد فردی به اشخاص کمک می کند تا بفهمند در کدام بخش از زندگی خود خوب عمل می کنند و در کدام قسمت ها نیاز به بهبود دارند. همین شناخت فرد را ۱۰-۰ از افرادی که هیچ شناختی نسبت به خود ندارند جلو می‌اندازد. چرا که حال شخصی که به خودشناسی رسیده است می تواند استفاده بهینه تر و باکیفیت تری از آموزه های رشد فردی داشته باشد.

3. اعتماد به نفس بیشتری با کار کردن روی رشد فردی تجربه می کنید

وقتی که مهارت ها و دانش خود را توسعه می‌دهیم، به تدریج حس اعتماد بیشتری نسبت به خود پیدا می کنیم. در اصل به خودمان ثابت می کنیم که قابلیت رشد و پیشرفت در ما وجود دارد. همچنین میفهمیم که قادر هستیم با چالش های مختلف زندگی مواجه شویم و از پس آنها برآییم.

4. روابط اجتماعی قوی و سالم تری می‌سازید

وقتی روی رشد و پیشرفت‌مان کار کنیم به درک بهتری از شخصیت و رفتار خود می‌رسیم. یعنی دقیقا همان افزایش خودشناسی که به آن اشاره کردیم. حال این خودشناسی ناشی از توسعه فردی، می تواند ما را به درک بهتری از ارتباط با دیگران هم برساند. چرا که همه ی ما انسان هستیم و وقتی به عنوان یک انسان ارتباط با خود را بلد باشیم، ارتباط با بقیه هم برایمان آسان تر می شود. کار کردن روی رشد فردی باعث می شود مهارت های ارتباطی و درک خود را از عواطف دیگران بیشتر کنیم. در نتیجه قادر خواهیم بود که روابط سالم تر و بامعناتری داشته باشیم.

چگونه رشد فردی را در خود افزایش دهیم؟

حالا که متوجه نقش مهم رشد فردی در جنبه های مختلف زندگی شدیم وقت آن است که بدانیم این رشد را چگونه در زندگی خود محقق کنیم. در ادامه با نکاتی آشنا می شویم که می توانند زمینه را برای رشد فراهم کنند.

1. یادگیری مداوم

یکی از اصلی ترین راه هایی که می تواند باعث رشد شما شود یادگیری است. این یادگیری می تواند به صورت خواندن کتاب های رشد فردی، مطالعه مقالات، شرکت در دوره های آموزشی و حتی تماشای فیلم ها و مستند های آموزشی باشد. حال این یادگیری اگر که مداوم باشد و روزانه چند دقیقه هم که شده برای توسعه فردی خود وقت بگذاریم، تاثیرش را خیلی زودتر از آن چیزی که فکر می کنیم در خود حس خواهیم کرد.

برای شروع این یادگیری و برداشتن اولین قدم، ما مجموعه ای کامل از هر آن چیزی که لازم است تا وارد مسیر رشد و پیشرفت شوید را برایتان قرار داده‌ایم. به جرئت می توانم بگویم با خواندن مجموعه مقالات توسعه فردی که تاکنون قرار داده‌ایم و همچنان در حال بروزرسانی است، رفته رفته به نسخه بهتر، سالم تر و موفق تر خود نزدیک خواهید شد.

2. مشخص کردن اهداف

وقتی اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت خود را مشخص می‌کنیم در  اصل مسیر رشد خود را تعیین کرده ایم. این کار به ما کمک می کند کمتر دچار گمراهی یا تغییر مسیر شویم و در یک مسیر واضح و واحد رشد کنیم.

اگر تاکنون اهداف خود را تعیین نکرده‌اید و اکنون می‌خواهید هدف گذاری را شروع کنید، پیشنهاد من به شما استفاده از هدف گذاری به روش اسمارت (SMART) است. این شیوۀ هدف گذاری به شما کمک می کند اهداف قابل اندازه‌گیری، مشخص و زمان‌بندی شده تعیین کنید.

3. تمرینات ذهنی و مراقبه

کارهایی مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی می توانند تمرکز شما را به مقدار قابل توجهی افزایش دهند و استرس شما را خنثی کنند. این تمرینات به شما کمک می کنند تا بهتر به احساسات و افکار خود آگاه شوید و به تعادل روانی برسید.

4. ورزش و تغذیه سالم

حفظ سلامت فیزیکی از طریق ورزش کردن منظم و داشتن تغذیه سالم هم بخش مهمی از رشد فردی است. سلامت بدن به طور مستقیم بر سلامت ذهن و احساسات ما تاثیر می‌گذارد. همچنین به ما قدرتی می دهد تا با انرژی و انگیزه بیشتری به اهدافمان برسیم.

نتیجه گیری

رشد فردی فرآیندی بی‌پایان است که به ما کمک می کند تا به نسخه بهتری از خود تبدیل شویم و زندگی رضایت‌بخش‌تری داشته باشیم. این مسیر رشد با تعهد به یادگیری، تعیین اهداف در زندگی و تمرینات ذهنی و فیزیکی، هموار می شود. همانطور که در ابتدا با داستان پارسا آشنا شدیم، هر فردی می تواند به رشد فردی برسد و زندگی بهتری را تجربه کند. فقط انتخاب با خودش است که تصمیم می گیرد وارد مسیر رشد شود یا مسیر افت!