از موفقیت نترسید!

رئیسِ‌تان شما را برای سِمَت مدیر فروش انتخاب کرده‌است. چه احساسی دارید؟ شادی و هیجان یا اضطراب و ترس؟

از رئیس‌تان می‌خواهید تا روز جمعه به شما فرصت فکر کردن برای پذیرش جایگاه شغلی جدیدتان بدهد.

اما شما همیشه منتظر چنین فرصتی بوده‌اید پس چرا فورا قبول نمی‌کنید؟ شما می­‌دانید که از توانایی و مهارت­‌های مدیریتی لازم برای انجام این ­کار برخوردار هستید و می‌دانید انجام این پروژه، منجر به افزایش درآمد و ثابت شدن شایستگی‌­های‌تان به دیگران می‌­شود. با این حال برای انتخاب چنین فرصتی شک می‌کنید.

ممکن است برای‌تان عجیب باشد اگر بگویم شاید به‌خاطر ترس از موفقیت، در پذیرش پیشنهاد رئیس‌تان دچار شک و تردید شده‌اید.

تعریف ترس از موفقیت

ترس از موفقیت زمانی است که شما یک ترس مداوم از موفقیت دارید، به‌طوری که ممکن است ناخواسته مسیر خود را تخریب کنید. ترس از موفقیت اینطور نیست که فکر کنید نمی‌توانید موفق شوید، بلکه بیشتر نگران تغییرات احتمالی پس از آن هستید. نگران هستید که آیا برای آن تغییرات آمادگی دارید یا خیر.

در نظر داشته باشید ترس از موفقیت مانند ترس از شکست می‌تواند شما را از رسیدن به پتانسیل کامل خود باز دارد.

ترس از موفقیت چگونه در زندگی ما ظاهر می‌شود؟

ترس از موفقیت می‌تواند به شکل‌های مختلفی ظاهر شود. در اینجا چند مورد وجود دارد که باید از آن‌ها آگاه بود:

اجتناب

فرد ممکن است از قرار گرفتن در مرکز توجه یا تحسین شدن اجتناب کند.

اهمال‌کاری

فرد ممکن است در شروع یا تکمیل پروژه‌ای را به تاخیر بیاندازد. در نتیجه ممکن است فرصت موفقیت به‌طور کلی از دست برود. مقاله های نشانه‌های اهمال‌کاری و درمان اهمال‌کاری شما را بیشتر با این مفهوم آشنا می‌کند.

کمال‌گرایی

ممکن است فرد بخواهد کاری را به بی‌نقص‌ترین شکل ممکن انجام دهد، اما نتیجه‌ی آن ناامید کننده خواهد بود؛ زیرا با استانداردهایی که برای خود تعریف می‌کند باعث می‌شود هیچ‌وقت آن کار را شروع نکند. یادتان‌ باشد کمال گرایی، ترمزی برای حرکت و پیشرفت! شماست.

توقف

فرد ممکن است بارها و بارها بهانه ای برای رها کردن مسیر موفقیت پیدا کند. حتی ممکن است گاهی اوقات آن موفقیت در نزدیکی او باشد.

خود تخریبی

در بعضی مواقع خود فرد ممکن است موانعی در مسیر پیش‌رو ایجاد کند که او را از هدف اصلی دور می‌کند. در بدترین حالت ممکن است شخص بدون کنترل، هر فرصت طلایی برای موفقیت را از مسیر خارج کند.

ترس از موفقیت با چه احساساتی همراه است؟

داشتن چندین احساس متفاوت به‌طور همزمان نتیجه‌ی ترس از موفقیت است. یک مطالعه در سال ۲۰۰۱ ورزشکاران و هنرمندانی را که ترس از موفقیت داشتند بررسی کرده‌است. احساسات آن‌ها شامل موارد زیر بوده‌است:

اضطراب

شخص آینده‌ی موفقیت خود را پیش بینی می‌کند. شاید او نگران این باشد که در کانون توجه قرار بگیرد یا مجبور شود عزیزان خود را برای دستیابی به موفقیت پشت سر بگذارد.

ممکن است تصور کند موفقیت همه چیز را خیلی پیچیده می‌کند همچنین نگران باشد که منتقدان در مورد کارش بد صحبت کنند. در نهایت نگران این است که موفقیت مانند چیزی که او انتظار داشته است نباشد.

حس گناه

ممکن است فرد با گرفتن بالاترین امتیاز از کسی که در ده سال گذشته رکورد داشته است، احساس گناه کند. ممکن است نگران باشد که موفقیت او باعث شکست فرد دیگری می‌شود درحالی‌که رقیب او نیز شایسته‌ی بردن است؛ درنتیجه او احساس شرمندگی و گناه می‌کند.

ناراحتی

فرد ممکن است از حرکت به سمت هدفی که برای آن آماده نیست ناراحت باشد بنابراین در  منطقه امن خود می‌ماند و به خود اجازه‌ی پیشرفت نمی‌دهد.

حس فشار

ممکن است فرد برای داشتن بهترین عملکرد، فشار زیادی را به خود تحمیل کند.

بی انگیزگی

گاهی اوقات افرادی که از موفقیت می‌ترسند تنبل یا بی‌انگیزه به نظر می‌رسند. ترس مانع از پیشرفت‌ آن‌ها برای رسیدن به اهداف‌‌شان می‌شود.

دلایل ترس از موفقیت

دلایل زیادی برای ترس یک فرد از موفقیت می‌تواند وجود داشته باشد که بسیاری از آن‌ها در طول زندگی ایجاد شده‌اند.

تجربه‌ی دوران کودکی

اتفاقاتی که در دوران کودکی یک فرد می‌افتد می‌تواند تأثیر منفی در مسیر موفقیت آن‌ها ایجادکند. اگر فردی در دوران کودکی به‌طور مکرر تجربه‌ی مسخره شدن به خاطر تشویق شدن از سوی بزرگترها را داشته باشد، ممکن است از بودن در کانون توجه فراری باشد.

از طرف دیگر اگر از تلاش‌های یک کودک تقدیر نشود یا از نتیجه‌ی آن تلاش‌ها بیش از حد انتقاد شود، ممکن است آن کودک بی‌انگیزه یا کمال‌گرا شود که هردوی این عوامل در ترس از موفقیت تاثیرگذارند.

سندروم ایمپاستر

شک و تردید داشتن نسبت به خود می‌تواند منجر به این ترس شود که دستاوردهای فرد در مقایسه با دیگران کم است. یک فرد ممکن است از این‌که نتواند انتظارات خود یا دیگران را برآورده کند بترسد. سندروم ایمپاستر برای شخص درک این‌ موضوع را سخت می‌کند که مهارت، دانش و سخت کوشی او را به پله‌ی موفقیت می‌رسانند.

احساسات

مسیر موفقیت معمولا همراه با احساس هیجان و اضطراب است. شخصی ممکن است بخواهد از این احساسات اجتناب کند در نتیجه از حرکت در مسیر موفقیت منصرف می‌شود.

واکنش‌ دیگران

مردم ممکن است نگران پیامدهای اجتماعی موفقیت خود باشند، به خصوص اگر موفقیت آن‌ها برخلاف هنجارهای جامعه باشد. برای مثال یک فیلمساز ممکن است نگران بازخوردهای منتقدین سینما باشد در نتیجه اصلا اقدام به فیلمسازی نکند!

تجربه‌های منفی

زمانی‌که دانشجو بودم علاقه‌ی زیادی به شرکت در انجمن‌های رشته‌ی تحصیلی‌ام را داشتم. تمام تلاشم را می‌کردم تا در عملکرد انجمن تاثیر مثبتی بگذارم درنتیجه استادم مرا تشویق می‌کرد. اما دانشجویان ترم بالایی از حضور من در انجمن ناراضی بودند و برخورد نامناسبی با من داشتند.

به نظرتان به فعالیت در انجمن ادامه دادم؟ خیر! بعد از آن تجربه‌ی ناموفق در هیچ انجمن دیگری شرکت نکردم، حتی زمانی که خودم یک دانشجوی سال آخری شده بودم. 🙂

نتیجه نامطلوب موفقیت‌های گذشته ممکن است فرد را نسبت به موفقیت‌های آینده محتاط کند. شاید همکاران قبلی فرد از او به‌خاطر در مرکز توجه بودن دوری می‌کردند بنابراین فرد نگران این است که موفقیت آینده‌ی او همان تجربه‌ی قبلی خواهد بود.
شما اگر در چنین موقعیتی باشید چه می‌کنید؟

عزت نفس پایین

فرد باور نمی کند که بتواند در مسیر موفقیت به اهدافش دست یابد. او به توانایی‌های خود مطمئن نیست و احساس ارزشمندی ندارد.

فرار از جلب توجه

ممکن است فرد ترجیح دهد به طور کلی در مرکز توجه نباشد. او ممکن است از توجهی که به دلیل موفقیت به خود جلب می‌کند دوری کنند در نتیجه دست به اقدام نمی‌زند.

سلامت روانی

شرایط سلامت روانی با تشخیص بالینی مثل اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یا اختلال اضطراب فراگیر (GAD) می‌تواند ترس از موفقیت را تشدید کند. در این موقعیت‌ها فرد قادر نیست به سوی موفقیت حرکت کند.

آیا همه‌ی انسان‌ها ترس از موفقیت دارند؟

اگر بخواهیم بگوییم همه‌ی انسان‌ها ترس از موفقیت دارند کار سختی است. ممکن است شما آدم اهمال‌کار یا کمال گرایی باشید بدون این‌که این ویژگی‌تان با ترس از موفقیت ارتباطی داشته باشد.
حتی ممکن است در مواردی ترس از موفقیت را با ترس از شکست  یا اضطراب عمومی اشتباه بگیرید. همچنین ممکن است ترس خفیفی از موفقیت داشته باشید، اما نه در حدی که مانع رسیدن شما به جایی شود که می‌خواهید.

با کمک مطالبی که در این مقاله می‌خوانید، این شما هستید که باید پاسخ دهید که دچار ترس از موفقیت هستید یا خیر.

پیامد ترس از موفقیت چیست؟

ترس از موفقیت می‌تواند فرد را از دستیابی به ظرفیت خود و حرکت در مسیر رشد باز دارد. او ممکن است به دنبال دلیل عدم پیشرفت خود باشد و زمانی‌که آن را پیدا می‌کند اولین قدم را برمی‌دارد. اما وقتی مسیر پیش‌روی خود را طولانی می‌بیند، دوباره تسلیم می‌شود.
این موضوع بر رضایت کلی او از زندگی شخصی و حرفه‌ای تأثیر منفی می‌گذارد.

درمان ترس از موفقیت

اگر سندروم ترس از موفقیت مانع رسیدن شما به اهداف‌تان شده‌است، راهکارهای مقابله با آن می‌تواند به شما کمک کند.

ریشه‌های ترس از موفقیت را بشناسید 

تجربه‌های موفقیت آمیز گذشته خود را بررسی کنید. چه نتیجه‌ای داشتند؟
برای این کار باید به دوران کودکی خود برگردید تا بفهمید نتایج موفقیت شما تجربه‌های منفی داشتند یا مثبت. با شناسایی این موقعیت‌ها می‌توانید مبدا ترس‌‌های‌تان را بشناسید تا با آن‌ها مقابله کنید.

افکارتان را بنویسید

نوشتن به شما کمک می‌کند افکار و پاسخ خود به جهان را بررسی کرده و عمیقاً با آن ارتباط برقرار کنید.

در یادداشت‌های‌تان به این سوالات پاسخ دهید:

1. تصور شما از یک زندگی خوب چیست؟
2. بزرگترین امیدها و ترس‌های شما در تحقق آن زندگی خوب چیست؟
3. بهترین و بدترین نتایج دستیابی به زندگی مورد نظر شما چیست؟

با این کار می‌توانید ترس‌های خود را بشناسید و اقدام به درمان آن‌ها کنید.

باورهای منفی را به باورهای توانمند تبدیل کنید

هر هفته نوشته‌های خود را مرور کنید. مضامین و الگوهای ثابت کدامند؟ با شناسایی الگوهای مرتبط با موفقیت در افکار و رفتارهای خود، می توانید مقابله با آن‌ها را آغاز کنید.

هنگامی که باورهای منفی خود را شناسایی کردید، می‌توانید در نظر بگیرید که چگونه آن‌ها را به باورهای مولد و توانمند تبدیل کنید.

گاهی‌اوقات ممکن است توانایی شناسایی و تحلیل افکار خود را نداشته باشیم. در این‌جا کمک شخص سومی را نیاز دارید. اگر افکارتان ریشه‌های روانشناسی دارد می‌توانید با یک درمانگر صحبت کنید اما اگر دغدغه‌تان در زمینه‌ی کار است مشاوره با یک مربی کسب‌و‌کار می تواند در حل مسئله مفید باشد.

مسیر را تجسم کنید

موفقیت پیچیده است. این برای شما چه معنایی دارد؟ موفقیت را جاده‌ای بی پیچ و خم تصور نکنید. یادتان باشد هیچ چیز خوب مطلق نیست و موفقیت هم از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین هم نکات مثبت و هم نکات منفی را در نظر بگیرید.

به‌علاوه مسائلی که ممکن است در طول مسیر پیش آید و روش‌های رویارویی با آن‌ها را بررسی کنید. خود را تجسم کنید که می‌توانید نتایج مثبت و منفی را کنترل کنید.

استرس و اضطراب را مدیریت کنید

استرس و اضطراب ممکن است باعث ترس‌های شما باشد. در اینجا چند نکته درباره‌ی سبک زندگی سالم گفته‌ایم که ممکن است به شما در مدیریت اضطراب کمک کند:

• غذای سالم بخورید. رژیم غذایی متعادلی را رعایت کنید که تمام مواد مغذی لازم را فراهم کند. وعده‌های غذایی را حذف نکنید. از غذاهای ناسالم خودداری کنید.
• استراحت کنید. هر روز برای خواندن، دوش گرفتن یا هر چیزی که شما را شاداب می‌کند، وقت بگذارید.
• ورزش کنید. انجام روزانه‌ی بعضی از فعالیت‌های بدنی برای سلامتی شما مهم است.
• گفتگو کنید. با دوستان و اطرافیانی که به شما انرژی مثبت منتقل می‌کنند در ارتباط باشید و با آن‌ها گفتگو کنید.
• به دیگران کمک کنید. کمک به دیگران راهی عالی برای دور شدن از ترس های خود است.
• ترس‌تان را بنویسید. نوشتن می‌تواند به شما کمک کند تا با احساسات خود روبه‌رو شوید و پیشرفت خود را بسنجید.

برای درمان ترس از موفقیت، از حال خود آگاه باشید

مراقب ناراحتی‌های خود باشید. با احساسات‌تان روبه‌رو شوید و دلیل آن‌ها را در نظر بگیرید. از خود بپرسید:
آیا این احساس در جهت هدف من است یا خلاف جهت آن؟
نگذارید ناراحتی‌های برطرف نشده مانع رشد شما شوند.

از موفقیت نترسیم

ترس از موفقیت می تواند آشکار یا‌ پنهان‌ باشد. سندروم ترس از موفقیت بسیار واقعی است که می‌تواند هزینه‌های شخصی زیادی را برای‌تان داشته باشد.

با آگاهی از تأثیر آن در طول زمان، فرد می‌تواند برای مقابله با افکار و رفتارهای بازدارنده‌ی خود تلاش کند و به موفقیت دست یابد. کار را می‌توان به تنهایی انجام داد، اما اغلب بینش یک روانشناس یا مربی می‌تواند در انجام کاوشی عمیق‌تر مفید باشد.

زمانی تغییر اتفاق می‌افتد که شروع کنیم. پس تا زمانی که ترس از موفقیت ما را از شروع باز‌دارد موفقیتی در کار نخواهد بود. اگر از موفقیت و عواقب آن می ترسید، برای دریافت مشاوره با ما تماس بگیرید تا در این مسیر تحقق رویاهای‌تان در کنار شما باشیم. 🙂

منابع BetterUp  | Healthline

نوشته‌ی مهلاعیدی