اهمال کاری؛ فرزند ناخلف اختلال ADHD

شما اینجایید چون احتمالا به دنبال دلایل اهمال کاریتان می گردید.

هنوز منتظرید روز شنبه شود تا کارهایتان را شروع کنید؟ بی تصمیمی شما را کلافه کرده و گرفتار اهمال کاری در تصمیم گیری شده اید؟ از اینکه دیگران از شما جلو زده اند و موفقیتشان را جشن می گیرند ناراحتید؟

شاید هم به این شک کرده اید که این اهمال کاری ها عمدی نیست و دچار یک بیماری ناشناخته شده اید. هیچ بعید نیست! ممکن است به اختلال ADHD مبتلا باشید. می دانم که می خواهید این صفحه را رها کرده و درباره ی این بیماری دست به دامن گوگل شوید. سپس علائم آن را یکی یکی پیدا کرده و به دنبال اثبات آن ها در خودتان باشید. صبر کنید! من این کار را قبل از شما انجام داده ام.

خود من تقریبا بیش تر نشانه های این بیماری را دارم. البته تا الان به هیچ پزشکی مراجعه نکرده ام اما تصمیم دارم پیگیر این موضوع باشم و در صورت ADHD بودنم درمان آن را شروع کنم. شاید اهمال کاری هایم نیز تمام شود!

اهمال کاری می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که پیش تر در مقاله ی انواع اهمال کاری را بشناسید به بیش از ده نوع آن اشاره کرده ایم.

اما در این مقاله می خواهم در مورد ارتباط بین اهمال کاری و اختلال ADHD صحبت کنم. از آن جایی که ممکن است چگونگی این ارتباط برایتان سوال باشد (و شاید ترسیده اید که یک اهمال کارِ ADHD باشید)، به سراغ اصل مطلب می روم. ابتدا با بیماری ADHD آشنا می شویم، سپس درباره ارتباطش با اهمال کاری می خوانیم.

اختلال ADHD؛ بیماری نقص توجه یا بیش فعالی:

اختلال، سندروم یا بیماری ADHD یک مشکل پیچیده عصبی و شناختی است که روی عملکرد مغز افراد تاثیر می گذارد و زندگی آن ها را با چالش هایی روبرو می کند. این بیماری هم در کودکان و هم در بزرگسالان می تواند وجود داشته باشد. فرد مبتلا به اختلال ADHD یکی از این علائم یا حتی همه آن ها را دارد:

• نقص توجه:

اگر یک فرد دارای اختلال ADHD دچار نقص توجه باشد معمولا به راحتی حواسش پرت می شود، فراموش می کند وسایلش را کجا می گذارد و به سختی می تواند تمرکز کند. مثلا خود من زمانی که در یک جلسه کاری هستم بعد از چند دقیقه، تمرکز کردن برایم سخت می شود و در عوالم دیگر سیر می کنم! طبیعتا همه ی صحبت های همکارانم را هم نمی شنوم.

• بیش فعالی:

شاید تا الان فکر می کردید بیش فعالی برچسبی است که فقط به کودکان زده می شود. اما من می خواهم شما را با یک بیش فعال بزرگسال آشنا کنم؛ خودم! معمولا زمانی که می نشینم بدون آن که متوجه باشم در حال تکان دادن پاهایم هستم. حتی نشستن به مدت طولانی برایم سخت است و احساس بی قراری می کنم.

افرادی که دچار اختلال ADHD هستند معمولا در مورد یک موضوعی بی وقفه صحبت می کنند و زیاد توضیح می دهند. گاهی روی دور تکرار هم می افتند.

یک رفتار دیگر آن ها این است که وقتی در یک جمع یا جلسه نشسته اند با یک وسیله مثل خودکار زیاد بازی می کنند. انگار که دارند انرژی انباشته شده‌شان را تخلیه می کنند.

• عمل تکانشی یا بدون فکر:

دقیقا زمانی به ADHD بودن خودم شک کردم که در مورد عمل تکانشی در حال تحقیق بودم. بارها پیش آمده است زمانی که دارم در مورد موضوعی صحبت می کنم ناگهان کلمه یا جمله ای از دهانم بیرون می پرد که هیچ ارتباط معنایی با آن موضوع و جملات قبلی ندارد. این اتفاق همیشه باعث خجالتم شده است. آخرین بار که با دوستم در مورد ثبت نام در کلاس زبان صحبت کردیم به او گفتم: “به دنبال یک آموزشگاه زبان می گردم که به خانه ام نزدیک باشد و بنفش نباشد!” احتمالا شما خنده‌تان گرفت اما من تا چند ثانیه هاج و واج به دوستم نگاه می کردم و به این فکر می کردم که چرا گفتم بنفش نباشد!

صبر نداشتن به خصوص هنگام صحبت کردن با دیگران یکی دیگر از مثال های عمل تکانشی است. این موضوع آن جا خودش را نشان می دهد که فرد نمی تواند تا تمام شدن صحبت دیگران منتظر بماند و همیشه بین صحبت آن ها می پرد.

همچنین این افراد علاقه ای به شریک شدن با دیگران ندارند و معمولا دوست دارند کارهایشان را به تنهایی پیش ببرند، تنها زندگی کنند و بدون داشتن شریک کسب و کارشان را راه بیندازند.

اختلال ADHD چگونه بوجود می آید؟

علت ایجاد این بیماری تقریبا ناشناخته است. پژوهشگرانی که روی اختلال ADHD تحقیق کرده اند می گویند احتمالا این موارد می توانند دلیل بوجود آمدن این بیماری در افراد باشند:

• عوامل محیطی
• ژنتیک
• مصرف مواد مخدر و محرک

اختلال ADHD هم در کودکان و هم در بزرگسالان وجود دارد و معمولا بزرگسالان آن را از کودکی با خود داشته اند.

مشکلات ناشی از اختلال ADHD:

درگیر بودن با این بیماری می تواند باعث ایجاد مشکلات بزرگی در کار، تحصیل و حتی تشنج در روابط شود. یکی از این مشکلات که بیشتر تاثیرش را روی کار و تحصیلات ما می گذارد اهمال کاری است. اهمال کاری، خود باعث مشکلات دیگری می شود و این چرخه ی معیوب چنان ادامه پیدا می کند که فرد دچار چالش های جدی در زندگی می شود. در مقاله ی اهمال کاری در تحصیل نوشته ایم که قرار است چه بلایی سرتان بیاید!

بهتر است مختصری در مورد اهمال کاری بدانیم، سپس به ارتباط بین آن و اختلال ADHD بپردازیم.

اهمال کاری چیست؟

به بیان خودمانی، اهمال کاری یعنی انجام ندادن کاری که باید انجام شود. زمانی که فرد دچار اهمال کاری می شود کارهای ضروری اش را پشت گوش می اندازد. در واقع ترجیح می دهد کارهایی را انجام دهد که ضرورتی ندارد یا مفید نیست اما به او لذتی موقت می دهد. او به اهمال کاری چنگ می زند تا از رنج و زحمت کارهای ضروری اش فرار کند.

واژه اهمال کاری ریشه ی عربی دارد. کلمه “همل” به معنای بی توجهی و بی اعتنایی است. می بینید چه شباهتی بین معنای همل و اختلال ADHD وجود دارد! کاش این بار هم منفی در منفی مثبت می شد.

اگر مایلید درباره ی اهمال کاری بیشتر بدانید بد نیست سری به مقاله ی اهمال کاری چیست بزنید.

دیگر وقت آن شده است که ببینیم اهمال کاری ناشی از اختلال بی توجهی یا نقص توجه چیست و برای رهایی از آن چه راه حل هایی وجود دارد.

اهمال کاری ناشی از اختلال ADHD:

شاید فکر کنید اهمال کاری یکی از نشانه های این بیماری است. اما این طور نیست. در قسمت مقدمه گفتیم که اهمال کاری دلایل مختلفی دارد. پس نمی توان گفت هرکس کارهایش را به تعویق می اندازد یک فرد مبتلا به ADHD است.

اما می توان این را پذیرفت که اگر فردی به ای دی اچ دی مبتلا باشد به احتمال زیاد اهمال کار هم شده است. در واقع اهمال کاری می تواند فرزند ناخلف این بیماری باشد.

در سال ۲۰۱۴ جمعی از دانشمندان روی ارتباط بین اهمال کاری و اختلال ADHD تحقیق کردند. آن ها می خواستند بدانند کدام یک از نشانه های این اختلال (کم توجهی، بیش فعالی و عمل تکانشی) تاثیر بیشتری روی اهمال کاری می گذارد. در نهایت به این نتیجه رسیدند که از بین علائم این بیماری، اختلال کم توجهی پر رنگ ترین نقش را در اهمال کار شدن افراد دارد. در واقع شخصی که دچار نشانه ی کم توجهی و حواس پرتی است احتمال بیشتری دارد در دام اهمال کاری گرفتار شود. (ریشه ی عربی این واژه را یادتان آمد؟)

اگر دقت کرده باشید افرادی که نشانه ی کم توجهی دارند برای شروع یا ادامه ی یک پروژه همیشه دچار مشکل اند. حفظ تمرکز برای آن ها سخت است و با محرکی مثل صدای موسیقی یا حتی یادآوری یک خاطره تمرکزشان را از دست می دهند. اگر در اطرافتان کسی را می شناسید که ADHD دارد مقاله ی قاتل جان تمرکز کیست را برای او بفرستید. خودتان هم بخوانید!

همچنین آن ها بعضی از فعالیت های روتین خود را فراموش می کنند که البته این مورد به اشتباه، اهمال کاری شناخته می شود.

یکی دیگر از عواملی که باعث ایجاد اهمال کاری در فرد ADHD می شود سریع خسته شدن اوست. ای دی اچ دی ها هم از نظر ذهنی زود خسته می شوند و هم نمی توانند در مدت طولانی یک جا آرام و قرار بگیرند. پس به انجام کارهایی رو می آورند که طولانی نباشد و پاداشی آنی به ذهن آن ها بدهد. بنابراین این افراد در مدیریت زمان با چالش های بزرگی روبرو می شوند.

همه این موارد باعث می شود افراد مبتلا به اختلال ADHD نظم کم تری در کارهایشان داشته باشند و انجام آن ها را مدام به تعویق بیاندازند. به طور مثال حین انجام یک پروژه دانشگاهی دائم از سر جایشان بلند شوند و بعد از چند ساعت به پشت میزشان برگردند. البته شاید هم هرگز برنگردند. این یعنی آن ها به یک ADHD اهمال کار تبدیل شده اند. نتیجه این می شود که کارهایشان بیش از حد معمول کش می آید.

اگر کارهای شما هم مانند ADHDها کش می آید پیشنهاد می کنم مقاله ی قانون پارکینسون را بخوانید.

اهمال کاری ناشی از ADHD باعث بروز چه مشکلاتی می شود؟

۱- یک فرد دارای اختلال ADHD ممکن است فقط به این دلیل که تحمل ماندن در نوبت یا صف را ندارد، دکتر رفتن را به تعویق و سلامتی اش را به خطر بیاندازد. تعلل از بارزترین ویژگی های آن هاست. به نظرم وقت آن است با قانون ۵ ثانیه هم آشنا شوند. شما هم آشنا شوید!

۲- معمولا افراد مبتلا به این اختلال در انجام تکالیف مدرسه یا پروژه های دانشگاهی اهمال کاری می کنند و نمی توانند تراز یا معدل خوبی کسب کنند.

۳- احتمالا در انجام کارهای گروهی مشکل دارند و با به تعویق انداختن آن، فعالیت گروهشان را مختل می کنند.

۴- در کارهایشان نمی توانند وظایف خود را به موقع انجام دهند و ممکن است شغل یا موقعیتشان را از دست بدهند.

۵- همه مواردی که گفته شد علاوه بر مشکلاتی که در کار و تحصیل و… ایجاد می کند روی اعتماد بنفس فرد هم تاثیر می گذارد و ممکن است او را تا افسردگی پیش ببرد.

پس اگر می دانیم به اختلال ADHD مبتلا هستیم لازم است به دنبال درمان آن باشیم. اگر هم شک داریم که به این اختلال دچاریم حتما باید به یک متخصص مراجعه کنیم.

درمان اهمال کاری ناشی از اختلال ADHD:

در درمان این بیماری روش های مختلفی وجود دارد که بسته به شدت اختلال افراد برای آن ها متفاوت است:

۱- دارو درمانی:

در درمان اختلال ADHD، دارو ها به دو دسته محرک و غیر محرک تقسیم می شوند. این دارو ها به تشخیص پزشک تجویز می شوند و با توجه به شدت بیماری، ممکن است زمان مصرف آن ها طولانی باشد. همین امر باعث می شود افراد ADHD به داروها اعتیاد پیدا کنند و در صورت مصرف نکردن حالشان بدتر شود.

دارو درمانی می تواند در کنترل این بیماری موثر باشد اما به درمان آن کمکی نمی کند. همچنین این داروها عوارض جانبی مثل سردرد یا کج خلقی را نیز به همراه دارند.

۲- تراپی یا رفتار درمانی:

در این حالت فرد بیمار به یک درمانگر مراجعه می کند. درمانگر نیز به او در مدیریت زمان و نظم کمک می کند تا بتواند کارهایش را به شکل بهتری انجام دهد و اهمال کاری را به مرور زمان کنار بگذارد. در این درمان، بیمار به ریشه ی تعلل کردن هایش پی می برد و سعی می کند با به کار گیری تکنیک های برنامه ریزی زندگی اش را روی روالی منظم بیندازد.

بسیاری از ای دی اچ دی ها زمانی که کاری را شروع می کنند آن قدر غرق آن می شوند که زمان از دستشان در می رود! فقط در شروع قدم اول مشکل دارند. در این جا درمانگر به فرد کمک می کند تا بتواند  قدم اول را بردارد و در نهایت به انجام آن کار ادامه دهد. این روش به ترمیم عزت نفس افراد و بازسازی روابط آن ها کمک شایانی می کند.

۳- تغییر سبک زندگی:

فعالیت داشتن و انجام ورزش بصورت منظم می تواند به کم کردن استرس در افراد دارای اختلال ADHD کمک کند. یکی دیگر از فواید ورزش برای آن ها، افزایش تمرکز است و همین موضوع می تواند باعث کم تر شدن اهمال کاری در این بیماران شود. ورزش های گروهی نیز می تواند مهارت های ارتباطی این افراد را بهبود بخشد.

تغذیه سالم داشتن و پرهیز از مصرف موارد مخدر می تواند تا حد خوبی اختلال ADHD را برطرف کند.

همچنین برقراری ارتباط سالم با سایرین، خواب منظم و به موقع برای بهبود این بیماری پیشنهاد شده است.

۴- لورتا؛ بهترین راه درمان اختلال ADHD

درمان لورتا نوروفیدبک روشی است که در درمان اختلالات خلقی و شناختی از آن استفاده می شود. در حال حاضر بهترین روش درمان برای اختلال ADHD درمان لورتا است. در این روش کلاه مخصوصی را روی سر بیمار قرار می دهند و از مغز او تصاویر سه بعدی می گیرند. با تحلیل این تصاویر به بخش های مختلف مغز تمرین هایی می دهند تا مغز به سمت نرمال شدن هدایت شود.

مزایای این روش نسبت به سایر روش ها این است که:

• همزمان درمان را روی بیش فعالی و نقص توجه انجام می دهد.
• نقاط عمقی مغز که باعث ایجاد اختلال شده اند را اصلاح می کند.
• احتمال خطا در آن نزدیک به صفر است.
• مراحل درمان آن زمان کم تری دارد (حدود ۳-۴ ماه)

جمع بندی:

اهمال کار بودن نشانه ی ابتلا به ADHD نیست. اما اگر به این بیماری دچار شده اید ممکن است اهمال کار هم بشوید. افراد زیادی در دنیا هستند که اختلال ای دی اچ دی دارند و شما تنها نیستید. می توانید به خودتان در درمان این بیماری کمک کنید و جلوی پیش روی آن را بگیرید. اگر فکر می کنید بیماریتان قابل کنترل است می توانید با ایجاد عادات مثبت مثل تغذیه ی سالم و ورزش کردن آن را از بین ببرید. شاید هم نیاز است به پزشک یا درمان گر مراجعه کنید. در نهایت می توانید بر اهمال کاریتان غلبه کرده و زندگی خود را روی روال بیندازید.

اگر ADHD هستید یا نیستید، برایمان بنویسید در انجام چه کارهایی زمان را کش می دهید و اهمال کاری می کنید.