چند سال پیش کارمند واحد الکترونیک یک شرکت بودم. بیش تر از آن که سرم به کار خودم باشد مشغول برقراری ارتباط موثر با مشتری ها می شدم و آن ها را جذب خدمات شرکت می کردم! یک روز مدیرم مرا صدا زد. گفت احساس می کنم باید تو را از واحد فعلی به بخش فروش ببرم، چرا که هنر برقراری ارتباط و مذاکره ی تو از دانش فنی ات بیش تر است! در واقع مدیرم معتقد بود مهارت های نرم من از دانش فنی ام موثرترند.
از آن روز زندگی من تغییر کرد. دیدم مدیرم درست می گوید. من به تعامل با انسان ها و مذاکره علاقه ی زیادی دارم. پس کم کم این مهارت ها را تمرین کردم تا بتوانم فرد موثر تری باشم. واقعا هم این اتفاق افتاد!
ممکن است فکر کنید با تمام دانشی که دارید باز هم نمی توانید موثر باشید. شاید این گره قرار است به دست مهارت های نرم باز شود! از شما می خواهم تا پایان این مقاله همراه من باشید.
مهارت های نرم چیست؟
مهارت های نرم آن دسته از توانایی های غیرفنی شماست که روی بهینه کردن نحوه ی تعامل با دیگران، کار و به طور کلی بیش تر ابعاد زندگی‌تان تاثیر می گذارد. این مهارت ها طیف وسیعی از مهارت های درون فردی را در بر می گیرد و نقش اصلی را در توسعه فردی شما ایفا می کند. به عنوان مثال هنر مذاکره، حل مسئله، خلاقیت و مسئولیت پذیری در دسته ی مهارت های نرم قرار می گیرد.
اگر دقت کرده باشید در آگهی های استخدامی معمولا علاوه بر نیاز به دانش فنی و تخصصی، یک سری ویژگی های رفتاری هم نوشته می شود. این ویژگی ها در واقع همان مهارت های فردی ایست که کارفرما از کارجو انتظار دارد. به آگهی زیر توجه کنید:
این آگهی برای جذب یک کارشناس دیجیتال مارکتینگ منتشر شده است. همان طور که می بینید مهارت های تخصصی مورد نیاز در آن نوشته شده است اما کار همین جا تمام نمی شود! کارفرما به متخصصی نیاز دارد که علاوه بر دانش فنی، خلاق، مسئولیت پذیر و منعطف باشد. بتواند کارهای گروهی انجام دهد و در یادگیری کوتاهی نکند.
در سال های اخیر مدیران و کارفرما ها علاوه بر مهارت های سخت، به مهارت های نرم توجه ویژه ای نشان می دهند. هم چنین افرادی که کسب و کار خود را راه انداخته اند یا به صورت فریلنسری کار می کنند نیز برای پیشرفت در کارشان به این مهارت ها نیاز دارند.
در ادامه به طور مختصر به تفاوت این دو مهارت می پردازم.
مهارت های نرم چه تفاوتی با مهارت های سخت دارند؟
مهارت های سخت در واقع تخصص و توانایی های شما در انجام یک کار است و دانش فنی شما را نشان می دهد.
مثلا در همان آگهی استخدام دیجیتال مارکتر، آشنا بودن به کپی رایتینگ یا سئو از مهارت سخت مورد نیاز است.
مهارت نرم قابل اندازه گیری نیستند، در حالی که شما می توانید برای مهارت های سخت یک شاخص کیفی مشخص کنید.
مهارت های نرم بیش تر با تغییر حالات درونی یا سبک زندگی همراه هستند به همین دلیل تقویت آن ها کمی دشوار تر است. اما مهارتهای سخت را می توان با آموزش و تمرین به دست آورد و معمولا در بازه ی زمانی قابل پیش بینی به نتیجه رسید.
چرا کسب و تقویت مهارت های نرم مهم است؟
این مهارت ها نقش مهمی در پیشرفت همه ی ابعاد زندگی دارند. ممکن است شاغل یا محصل هستید، در روابط خود دچار شکست می شوید، نمی توانید محصولات کسب و کارتان رو بفروشید و یا سال هاست منتظر یک ترفیع ناقابل در شغلتان هستید.
اگر در هر زمینه ای به دنبال افزایش بهره وری و بهینه شدن هستید یادگیری مهارت های نرم در موفقیت شما نقش اساسی دارد. مثلا در ارتباط با مشتری لازم است روابط عمومی خوبی داشته باشید یا برای انجام پروژه ی دانشگاهی‌تان توانایی حل مسئله را افزایش دهید.
بنابراین به همان اندازه که برای تقویت مهارت های سخت وقت می گذارید لازم است به توسعه ی فردی و مهارت های نرم خود نیز توجه کنید.
انواع مهارت های نرم:
تنوع این مهارت ها آن قدر زیاد است که اگر تا صبح هم برایتان بنویسم ممکن است تعدادی از آن ها از قلم بیفتد! اما می خواهم به مهم ترین و محبوب ترین آن اشاره کنم:
۱- حل مسئله:
مهارت حل مسئله یعنی این که بتوانید به درستی مسائل و مشکلات را تشخیص دهید و برای حل آن ها راه کارهای موثر و مختلف ارائه کنید. مثلا اگر رابطه ی خوبی با پدرمان نداریم بهتر است ابتدا بفهمیم این مسئله از کجا آب می خورد! سپس راه کارهای حل آن را پیدا و اجرا کنیم.
۲- ارتباط موثر:
اگر بتوانیم در ارتباط هایمان احساسات دیگران را درک کنیم و به شیوه ای مختصر و شفاف پیام هایمان را انتقال دهیم در واقع ارتباط موثری داشته ایم.
مثلا اگر متخصص فروش در یک کسب و کار هستید، لازم است هنر برقراری ارتباط موثر را در خود پرورش دهید. این گونه مشتری جذب صحبت هایتان می شود و به شما اعتماد می کند.
۳- خلاقیت:
خلاقیت مهارت پیچیده یا خدادادی نیست که عده ای از آن بهره ببرند و عده ای بی نصیب بمانند. خلاقیت هم مانند سایر مهارت ها با تمرین و یادگیری بهتر می شود. زمانی که بتوانیم در نگرش خود بهبود ایجاد کنیم و راه حل ها و ایده های جدید ارائه دهیم در واقع از خلاقیت خود استفاده کرده ایم.
مقاله ی خلاقیت و راه های افزایش آن می تواند به خلاق شدن شما کمک کند.
۴- کار گروهی:
توانایی کار تیمی به معنای همکاری اثربخش با دیگران است. این مهارت زمانی مهم تر می شود که مثلا در محیط کار، وظایف افراد به هم مرتبط و وابسته باشد.
۵- مسئولیت پذیری:
تعهد در انجام کارها و پذیرش نتایج آن معنای مسئولیت پذیری است. برنامه ریزی و عمل به آن می تواند مهارت مسئولیت پذیری را در شما تقویت کند.
پیش تر در مقاله ی تکنیک های برنامه ریزی شما را با روش های مختلف برنامه ریزی آشنا کرده ایم.
مسئولیت پذیری بهای بزرگی و عظمت است. چرچیل
۶- انطباق/انعطاف پذیری:
انعطاف یا انطباق پذیری به شما کمک می کند بتوانید از شرایط بحرانی و سخت عبور کنید و خود را با تغییرات جدید یا لحظه ای وفق دهید. انعطاف پذیری در زمانی که اتفاقات غیرقابل پیش بینی رخ می دهد شما را سازگار می کند. این مهارت نرم کمک می کند در مقابل بحران ها تاب آوری داشته باشید.
۷- تفکر انتقادی:
منظورم از تفکر انتقادی این نیست که همه چیز را به باد انتقاد بگیرید! بلکه آن را در توانایی مستقل اندیشیدن معنا می کنم. تقکر نقادانه این است که بتوانید اطلاعات را بدون قضاوت تحلیل کرده و در مورد صحت آن ها جستجو کنید.
۸- تصمیم گیری:
مهارت تصمیم گیری فرایندی ذهنی برای انتخاب از بین چند گزینه است. چه در کار و چه در زندگی شخصی لازم است بتوانید تصمیم های موثری بگیرید و تقویت این مهارت به شما کمک می کند بهترین گزینه را انتخاب کنید.
۹- رهبری:
رهبری هنر هدایت کردن و انگیزه دادن به گروهی در جهت دست یابی به اهداف است.
۱۰- اشتیاق به یادگیری:
این که همیشه به روز باشید هم در زندگی شخصی باعث پیشرفتتان می شود و هم در محیط کار به رشد روز افزون شما می کند. ضمن این که اشتیاق به یادگیری اجازه نمی دهد راکد بمانید و دانش شما را افزایش می دهد.
۱۱- مذاکره:
مذاکره نوعی گفتگو و بحث است که از اختلاف نظر بین دو یا چند نفر به اتفاق نظر منجر می شود. مثلا زمانی که بازاریاب تجهیزات پزشکی بودم لازم بود با آزمایشگاه ها مذاکره کنم. معمولا سرِ قیمت بین من و مسئول خرید آزمایشگاه اختلاف نظر پیش می آمد و مذاکره همیشه به دادمان می رسید!
کسانی که درگیر مذاکره می‌شوند برای “داد و ستد” که زیربنای مفهوم مذاکره است، آماده‌اند.
روی جی لوییکی
مهارت های نرم را چگونه در خود تقویت کنیم؟
تقویت مهارت های نرم، خود یک مهارت نرم است! با روش های زیر می توانید مهارت های لازم را در خودتان تقویت کنید و در مسیر توسعه ی فردی با سرعت بهتری گام بردارید. خواندن مقاله ی روش های یادگیری و مطالعه موثر به شما کمک می کند مهارت های نرم را بهتر یاد بگیرید.
۱- تمرین کنید.
مهارت های مورد نیازتان را انتخاب کنید و برای دست یابی به آن ها تمرین کنید. طبیعتا نمی توانید یک شبه به آن مهارت ها مسلط شوید اما با تکرار و تمرین می توانید آن ها را در خود پرورش دهید. فکر می کنم مقاله ی عادت سازی به شما در این زمینه کمک می کند.
۲- مهارت های نرم را از تقلید کنید!
اگر یک شخص مهارتی دارد که باعث موفقیت و محبوبیتش شده است شما هم همان کارهایی را انجام دهید که او انجام می دهد. مثلا به زبان بدنش، نحوه ی برقراری ارتباطاش، نگاهش به مسائل، مسئولیت پذیری و اخلاق کاری اش توجه کنید و سعی کنید آن ها را در خود ایجاد کنید.
۳- از محدوده امن بیرون بیاید.
پایتان را از منطقه امن خود فراتر بگذارید و بر ترس هایتان غلبه کنید. ممکن است فکر کنید توانایی ساختن مهارت های نرم را ندارید. کافی است این باور را کنار بگذارید و آن مهارتی که می خواهید را تمرین کنید. خودتان متوجه تغییرات درونی‌تان خواهید شد.
ده سال پیش تصمیم گرفتم از حاشیه ی امنیتم بیرون بروم و مستقل زندگی کنم. همین کار را هم کردم. در طی این چند سال توانستم ویژگی ریسک پذیری را در خودم ایجاد کنم، مهارت حل مسئله را تمرین کنم (چون مستقل بودم و خودم باید گلیمم را از آب بیرون می کشیدم) و مسئولیت پذیر تر شوم. همچنین تصمیم گیری هایم نیز بهتر شدند.
۴- نقاط ضعف و قوت خود را پیدا کنید.
اگر نقاط ضعف و قوت خود را بشناسید بهتر می توانید روی ایجاد مهارت های نرم وقت بگذارید. مثلا می دانید در برقراری ارتباط ضعف دارید، در حالی که شغل شما ایجاب می کند روابط موثری با مشتریان برقرار کنید. دو راه پیش رو دارید، یا این که شغل دیگری مطابق با روحیه و نقاط مثبتتان پیدا کنید و یا تمرین کنید مهارت برقراری روابط موثر را در خود پرورش دهید.
پیشنهاد می کنم مقاله ی روی نقاط قوتم تمرکز کنم، یا نقاط ضعفم را هم مطالعه کنید.
۵- تقویت مهارت های نرم با زندگی سالم.
هر روز سالم زندگی کردن را تمرین کنید! استراحت اصولی و خواب کافی، غذای سالم و ورزش کردن می تواند روتین زندگی شما را بهبود ببخشد و روی سلامت جسم و روان شما موثر باشد. آن گاه می توانید بهتر فکر کنید، خلاق تر باشید و تصمیم های بهتری بگیرید.
۶-عادات مثبت و منفی خود را شناسایی کنید.
یک عادت منفی می تواند روی مهارت نرمی که ساخته اید اثر بگذارد و کارتان را خراب کند! مثلا اگر درگیر کمال گرایی هستید، ممکن است در مرحله ی تصمیم گیری دچار مشکل بشوید. اگر کارهایتان را عقب می اندازید و دچار اهمال کاری شده اید احتمالا پایتان در مسئولیت پذیری لنگ بزند!
در مقابل اگر انضباط فردی دارید احتمالا در کار گروهی موفق عمل می کنید و می توانید تیم‌تان را به خوبی رهبری کنید.
سعی کنید عادات خود را بنویسید و ببینید با مهارت های نرم مورد نیازتان سازگار است یا در تضاد. سپس با تمرین و به مرور عادات مثبت را تقویت و عادات منفی را کم رنگ کنید.
جمع بندی
در سال های اخیر مهارت های نرم ملاک مهمی برای گزینش در کار شده است. ضمن این که تسلط بر آن ها در زندگی شخصی هم مهم است و روی کیفیت روابطمان تاثیر می گذارد. بهتر است مهارت های نرم مورد نیازتان را انتخاب و با تکرار و تمرین در خودتان تقویت کنید.
آیا مهارت نرم دیگری می شناسید که ما به آن اشاره نکرده باشیم؟ برایمان بنویسید.
بدون دیدگاه