کمال گرایی در برنامه ریزی و راه‌های غلبه بر آن

احتمالا شما نیز جملاتی مشابه این‌ها را چندین بار به خودتان گفته‌اید:

“ایشالا دوباره از شنبه شروع می‌کنم.”

“چند روزه رژیمم رو رعایت نکردم. دیگه فکر کنم از اول ماه دوباره رژیم بگیرم بهتره!”

“امروز اونجوری که می‌خواستم طبق برنامه‌ام پیش نرفت. هیچی دیگه برنامه‌ام تا آخر هفته خراب شد!”

اگر شما هم حداقل یکی از این جملات را با خود تکرار می‌کنید و همیشه می‌خواهید همه چیز ۱۰۰ درصد طبق برنامه‌تان پیش برود، یعنی درگیر کمال گرایی هستید. آن هم کمال گرایی در برنامه ریزی!

به همین دلیل در این مقاله درباره کمال گرایی در برنامه ریزی صحبت خواهم کرد. اگر می‌خواهید تحت هر شرایطی به برنامه خود برسید و یاد بگیرید چطور اصولی برنامه ریزی کنید، این مقاله به شما کمک خواهد کرد. پس تا پایان مقاله همراه من باشید.

کمال گرایی و برنامه ریزی

کمال گرایی به شکل‌های مختلفی خود را نشان می‌دهد؛ حتی در برنامه ریزی! اتفاقا یکی از مهم ترین دلایلی که باعث می‌شود به برنامه‌هایتان عمل نکنید، کمال طلبی است. اگر درگیر کمال گرایی باشید، دوست دارید همه چیز دقیقا طبق برنامه‌ای که نوشتید پیش برود. در صورتی که بسیاری از اتفاقات از کنترل شما خارج است و با داشتن همچین طرز فکری، فقط خودتان را اذیت کرده‌اید.

کمال گرایی در جنبه‌های مختلف زندگی شما تاثیر می‌گذارد. ردپای کمال گرایی را می‌توان در روابط اجتماعی، کار، درس و زندگی شخصی افراد دید. اگر دوست دارید درباره کمال گرایی اطلاعات بیشتری دریافت کنید، پیشنهاد می‌کنم مقاله زیر را بخوانید.

“کمال گرایی؛ ترمزی برای حرکت و پیشرفت!”

در ادامه برایتان چند مثال از کمال گرایی در برنامه ریزی آورده‌ام. اگر این مثال‌ها برای شما نیز صدق می‌کرد، این یعنی شما نیز درگیر کمال گرایی در برنامه نوشتن هستید.

مثال‌هایی از کمال گرایی در برنامه ریزی

۱.ایشالا از شنبه شروع می‌کنم!

فرض کنید یک شب برای فردای خود برنامه ریزی می‌کنید. خیلی خوب و با جزئیات برنامه‌تان را می‌نویسید. برنامه شما از صبح ساعت ۷ شروع می‌شود؛ اما شما سهوا خواب می‌مانید و ساعت ۹ از خواب بیدار می‌شوید. با خودتان می‌گویید: “ای بابا! چرا خواب موندم؟ الان کل برنامه روزم بهم ریخت. دیگه تا آخر روز هیچ کاری نمی توانم انجام دهم. ۲ ساعت مفیدم را از دست دادم. و…” بعد از مدتی کلنجار رفتن با خودتان و ناراحت بودن، به این نتیجه می‌رسید که از دوباره از فردا طبق برنامه‌تان پیش بروید.

شما فقط ۲ ساعت از برنامه خود عقب مانده بودید؛ اما کمال گرایی باعث شد کل روزتان را از دست بدهید و به هیچ کاری نرسید. انگار اگر بخشی از برنامه‌تان همانطور که می‌خواستید پیش نرود، دیگر نمی توانید تا آخر روز کاری انجام دهید. این موضوع به خاطر درگیر بودن با چالش کمال گرایی است.

۲.امروز قرار است ۱۳ ساعت درس بخوانم!

دانش آموزی را تصور کنید که به طور متوسط روزی ۴-۳ ساعت درس می‌خواند. یک روز که خیلی انگیزه بالایی دارد و حالش خوب است، تصمیم می‌گیرد برای درس خواندنش برنامه ریزی کند. دفتر برنامه ریزی خودش را در می‌آورد و شروع به نوشتن می‌کند. بعد از کلی وقت گذاشتن، تصمیم می‌گیرد که از فردا روزی ۱۳ ساعت درس بخواند.

به نظر شما این دانش آموز به برنامه‌اش پایبند خواهد ماند؟

شاید انگیزه و اراده‌اش تا چند روز به او کمک کند تا ۱۳ ساعت درس بخواند. اما او به این حجم از مطالعه کردن عادت ندارد. دانش آموزی که قبلا روزی ۴-۳ ساعت در می‌خوانده، چطور می‌توانید یک شبه ساعت مطالعاتی خودش را به ۱۳ ساعت برساند و به آن پایبند بماند؟ قطعا یا کلا به این برنامه عمل نمی کند یا بیشتر از چند روز به آن پایبند نمی ماند.

حتی ممکن است وقتی می‌بیند نتوانسته به برنامه‌اش عمل کند، دلسرد شود و همان ۴ ساعت درس را هم نخواند. داشتن همچین برنامه‌ای نیز حاصل مسئله کمال گرایی است.

۳.امروز می‌خواهم به همه کارهای عقب افتاده‌ام برسم!

اگر شخصی درگیر مسئله کمال گرایی باشد و بخواهد بعد از مدت‌ها برنامه ریزی کند، دوست دارد تمامی کارهایی که عقب می‌انداخته را در یک روز انجام دهد. او بدون توجه به اینکه ظرفیت و انرژی‌اش در طول روز محدود است، برنامه ریزی می‌کند. برای همین در چک لیست روزانه‌اش کارهایی را می‌نویسد که مدت‌هاست در انجام آن‌ها اهمال کاری کرده است.

در پایان روز نیز وقتی می‌بیند نتوانسته آن کارها را انجام دهد، ناامید می‌شود. او به جای اصلاح برنامه ریزی‌اش، کلا آن را کنار می‌گذارد و دیگر سراغش نمی رود. در صورتی که آگاه نیست این اتفاق به خاطر کمال گرایی رخ می‌دهد و باید آن را برطرف کند.

مثال‌های بالا مشابه تجربیات بچه‌های دوره جرقه است. هدف دوره جرقه برطرف کردن اهمال کاری به صورت ریشه‌ای است. یعنی ابتدا دلایل اصلی اهمال کاری را بررسی می‌کنیم و سپس برای حل شدن هر یک از آن‌ها به بچه‌ها تمریناتی می‌دهیم. یکی از عوامل اهمال کاری دقیقا همین کمال گرایی است. بابت همین به آن‌ها تکنیک‌هایی برای رفع کمال گرایی می‌دهیم تا هم کمال طلبی را کنار بگذارند و هم اهمال کاری را.

اگر دوست دارید درباره دوره جرقه بیشتر بدانید و یا ثبت نام کنید، می‌توانید همین الان به لینک زیر مراجعه کنید.

“دوره تمرین محور جرقه”

چرا باید کمال گرایی را کنار بگذاریم؟

اگر برایتان مهم است که به برنامه‌هایتان عمل کنید و در مسیر رشد قرار بگیرید، باید کمال گرایی خود را کنار بگذارید. همانطور که خودتان دیدید، کمال گرایی سن و سال نمی شناسد و خودش را به شکل‌های مختلف نشان می‌دهد. مسئله دیگر این است که کمال گرایی خودش زمینه چالش‌های دیگری را ایجاد می‌کند.

مثلا اگر درگیر کمال گرایی باشید، همیشه منتظر بهترین موقعیت برای انجام کارهایتان هستید و از آنجایی که همچین اتفاقی نخواهد افتاد، هیچوقت انجامش نمی دهید. در نهایت کارهایی که باید انجام شوند را مرتبا به تعویق می‌اندازید و درگیر اهمال کاری می‌شوید. اهمال کاری نیز مانعی بزرگ برای رسیدن به اهدافتان خواهد بود.

برای همین اگر درمان کمال گرایی را شروع کنید، خودتان خواهید دید که چالش‌های بسیاری از بین خواهند رفت. پس بهتر است از همین امروز برای کنار گذاشتن آن اقدام کنید.

نمی دانید چگونه کمال گرایی خود را کنار بگذارید؟ برای شروع می‌توانید از مقاله زیر استفاده کنید.

“درمان کمال گرایی با ۷ راهکار موثر”

راهکارهای غلبه بر کمال گرایی در برنامه ریزی

برای غلبه بر این چالش، دو راه وجود دارد. می‌توانید برنامه ریزی کمال گرایانه‌ خود را اصلاح کنید. یا می‌توانید خودِ کمال گرایی را کنار بگذارید و دست به اقدام بزنید. در ادامه درباره این دو راهکار دقیق تر صحبت خواهیم کرد.

۱.برنامه ریزی خود را اصلاح کنید

• زمان و حجم برای انجام هر کاری را منطقی در نظر بگیرید

به همان نکته‌ای که کمی قبل تر گفتم توجه کنید. اینکه انرژی و زمان شما در روز محدود است و نمی توانید کارهای متنوع و زیادی را در یک انجام دهید.

برای همین مثلا اگر قبلا روزی ۱ ساعت زبان می‌خواندید، در برنامه خود ۵ ساعت مطالعه را در نظر نگیرید. اگر می‌خواهید زمان مطالعاتی خود را بالا ببرید، می‌توانید کم کم آن را افزایش دهید. وقتی حجم و زمان انجام کارهایتان ناگهان بیشتر از قبل شود، مغز شما می‌ترسد و باز هم دچار اهمال کاری خواهید شد.

• کارهایتان را اولویت بندی کنید

شاید با خودتان بگویید: “من کلی کار انجام نشده دارم. واسه همین یهو همه اونا رو می‌خوام توی یه روز انجام بدم. می‌خوام همه اون کارا انجام بشه ولی نمی تونم براش برنامه ریزی کنم.”

می دانم این موضوع دغدغه بسیاری از شماست. بهترین راه اولویت بندی کردن کارهایتان در روز است. لیستی از کارهایی که عقب انداخته‌اید، تهیه کنید. بعد بین آن‌ها مهم ترینشان را مشخص کنید. آن کارهایی که درجه اهمیت بالاتری دارند را بین روزهای هفته پخش کنید. سعی کنید هر روز بخشی از آن فعالیت‌های مهم عقب افتاده را انجام دهید. بعد از چند هفته می‌بینید که لیست کارهای عقب افتاده‌تان خیلی سبک تر از قبل شده است.

اگر نمی دانید چگونه کارهایتان را اولویت بندی کنید، می‌توانید با خواندن مقاله لینک شده این موضوع را یاد بگیرید. پس حتما آن را مطالعه کنید.

• حتما نباید ۱۰۰% برنامه‌تان عملی شود

حتی موفق ترین افراد دنیا نیز به صد درصد برنامه‌هایشان نمی رسند!

می دانم به خاطر کمال گرایی دوست دارید به همه کارهای خود برسید و آن‌ها را تیک بزنید. اما برنامه‌ای که می‌نویسید با دنیایی پر از اتفاقات غیر منتظره در تضاد است. شما اگر به ۷۰-۵۰% کارهایتان برسید، عالی است. اینکه بتوانید در روز مشخص کنید چه کارهایی مهم هستند و آن‌ها را با کیفیت و بر اساس اولویت انجام دهید، اهمیت دارد. این خوب نیست که به ۱۰۰ درصد برنامه خود برسید ولی بازدهی و کیفیت انجام کارهایتان پایین باشد.

به جای تمرکز روی صد درصد کارهای چک لیست خود، روی مهم ترین آن‌ها تمرکز کنید و همان موارد را تیک بزنید. به خودتان یاد آوری کنید که حتی اگر نصف کارهایی که می‌خواهید را انجام دهید، عالی است. اینجا نیز اولویت بندی به شما کمک خواهد کرد.

• از تکنیک‌های برنامه ریزی اصولی استفاده کنید

مواردی که به آن‌ها اشاره کردم، برخی از تکنیک‌های برنامه ریزی هستند که به شما کمک می‌کنند برنامه‌های قابل اجرا بنویسید. وقتی اصول برنامه ریزی صحیح را بدانید، کمتر درگیر کمال گرایی و اهمال کاری ناشی از آن خواهید شد.

اگر دوست دارید بیشتر در مورد برنامه ریزی بدانید و تکنیک‌های آن را یاد بگیرید، می‌توانید به مقاله زیر در سایتمان مراجعه کنید.

“۷ تکنیک برای برنامه ریزی اصولی”

۲.مسئله کمال گرایی را برطرف کنید

اگر درگیر کمال گرایی هستید و می‌خواهید آن را بر طرف کنید، بهترین راهی که می‌توانم به شما پیشنهاد دهم، دوره تمرین محور جرقه است. همانطورک که قبل تر هم به آن اشاره کردم، کمال گرایی عواقب زیادی دارد. یکی از این عواقب، اهمال کاری است. اهمال کاری و کمال گرایی هر دو یکدیگر را تقویت می‌کنند و تا وقتی به صورت اصولی بر طرف نشوند، هیچ اتفاق مثبتی نخواهد افتاد.

برای همین در دوره جرقه، درباره دلایل اهمال کاری (مثل کمال گرایی، برنامه ریزی و هدفگذاری غیر اصولی و…) صحبت می‌کنیم و به شما راهکارهایی برای کنار گذاشتن این مسائل می‌دهیم. همانطور که بسیاری افراد مشابه شما توانستند در سری‌های قبلی دوره جرقه نتیجه بگیرند، قطعا شما هم می‌توانید.

پس منتظر چه چیزی هستید؟ می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره دوره و ثبت نام، به صفحه زیر مراجعه نمایید.

“دوره تمرین محور جرقه برای رفع اهمال کاری”

سخن پایانی

در این مقاله به شما نشان دادم که کمال گرایی چگونه باعث شده تا به برنامه‌های خود عمل نکنید. تا زمانی که کمال گرایی خود را کنار نگذارید، همچنان در برنامه ریزی و عمل کردن به آن دچار مشکل خواهید بود. پس بهترین زمان برای تغییر کردن همین امروز است. از راهکارهای ارائه شده در مقاله استفاده کنید و یا با کمک دوره جرقه، همان جرقه‌ای که برای پیشرفت نیاز دارید را فراهم کنید.

به جز برنامه ریزی، در چه کارهای دیگری درگیر کمال گرایی هستید؟ برایمان بنویسید.